Kiều bào Hungary tặng quà cho địa phương ở thành phố Dunaújváros.

Tình hình dịch COVID-19 và chính sách phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý của chính phủ Hungary

Ngay khi phát hiện những ca nhiễm bệnh đầu tiên, Chính phủ Hungary đã có nhiều biện pháp cứng rắn nhằm nỗ lực đối phó với dịch bệnh. Hungary là một trong những nước đầu tiên ở khu vực Trung Âu ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia từ ngày 11/3, tức là cùng lúc với thời điểm Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố Covid-19 là "đại dịch toàn cầu". Đây là điều chưa từng có trong lịch sử 30 năm qua, kể từ khi nước này thay đổi thể chế.

Theo đó, từ 11/3 tất cả tàu hỏa, xe buýt và máy bay từ Ý, Trung Quốc, Hàn Quốc và Iran không được nhập cảnh vào lãnh thổ Hungary, ngoại trừ các công dân của Hungary. Đối với người Hungary khi về nước, nếu bị tình nghi nhiễm Coronavirus sẽ bị cách ly, nếu không cũng phải tự cách ly tại gia trong vòng hai tuần và sẽ bị cảnh sát kiểm tra.

Các trường đại học được đóng cửa từ thứ năm ngày 12/3/2020, hoạt động giảng dạy và học tập chỉ có thể được tiến hành từ xa. Đại đa số các hoạt động thể thao, văn hóa, nghệ thuật đều được thông báo đình chỉ hoạt động. Ngoài ra, các chương trình du lịch, tham quan nước ngoài của các trường phổ thông đều bị hoãn. Nhân viên y tế, quân đội, cảnh sát, thuế vụ và các viên chức Chính phủ không được rời Hungary, ngoại trừ trường hợp có giấy phép riêng của Bộ trưởng bộ liên đới. Quân đội có nhiệm vụ hỗ trợ hoạt động của cảnh sát và Cơ quan Phòng chống Thảm họa trong việc thực hiện những nhiệm vụ phòng ngừa dịch bệnh.

Cũng từ 11/3, Nội các Hungary đã cho thành lập Ban Chỉ đạo Phòng, chống Coronavirus, hoạt động gần như 24/24h hàng ngày, và mỗi buổi chiều lại có họp báo rất được công luận theo dõi. Hungary cũng gấp rút cho xây dựng bệnh viện dã chiến, thiết lập các khoa truyền nhiễm tại các cơ sở y tế trên toàn quốc.

Để đối phó với những diễn biến phức tạp của dịch bệnh, từ ngày 16/3, Thủ tướng Hungary Viktor Orbán tuyên bố Hungary đóng cửa biên giới đối với tất cả các loại phương tiện vận chuyển hành khách và chỉ có công dân Hungary mới được phép nhập cảnh. Theo đó, từ 0h00 ngày 17/3 (giờ địa phương), Hungary cấm tất cả các sự kiện, hoạt động công cộng. Các quán rượu, rạp chiếu phim và các cơ sở văn hóa khác cũng sẽ bị đóng cửa. Các nhà hàng, quán cà phê và cửa hàng chỉ được phép mở cửa đến 15h00. Sau 15h00, chỉ còn các cửa hàng thực phẩm, nhà thuốc và cửa hàng dược mỹ phẩm được phép mở cửa.

Chính phủ đã ra quyết định hạn chế ra ngoài từ ngày 28/3/2020 đến hết ngày 11/4/2020. Theo quyết định này, các công dân chỉ được đi ra ngoài trong các trường hợp để đến nơi làm việc và những nhu cầu thiết yếu nhất như đi mua thực phẩm, thuốc men, đồ tẩy rửa vệ sinh, ngân hàng, bưu điện. Các quán ăn, nhà hàng, tiệm café, cơ sở giải trí đều phải đóng cửa. Các lễ cưới hay đám tang chỉ được tổ chức trong phạm vi gia đình. Những người từ 65 tuổi trở lên được phép đến các cửa hàng chỉ từ 9 giờ sáng đến 12 giờ trưa, trong khoảng thời gian đó những người dưới 65 tuổi không được đến cửa hàng.  

Thủ tướng Viktor Orbán kêu gọi mọi người hoãn tất cả các cuộc tụ tập, trừ các sự kiện gia đình, và nâng cao cảnh báo về việc người cao tuổi là đối tượng dễ bị nhiễm SARS-CoV-2. Người trên 70 tuổi được Chính phủ yêu cầu không ra khỏi nhà để bảo vệ sức khỏe. Các chính quyền địa phương có nghĩa vụ tổ chức tiếp tế và chăm sóc cho người cao tuổi ở nhà và phải coi đây là một nhiệm vụ ưu tiên.

Song song với các nỗ lực nhằm ngăn chặn và kiểm soát sự bùng phát của Coronavirus, Chính phủ Hungary cũng đã có kế hoạch với nhiều biện pháp hỗ trợ cho các doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn của dịch bệnh, trong đó có các doanh nghiệp nhỏ mà đại bộ phận bà con cộng đồng người Việt Nam hiện nay đang hoạt động.

Hoạt động của cộng đồng người Việt Nam đối phó với đại dịch

Từ khi dịch bệnh bắt đầu, cộng đồng người Việt tại Hungary thường xuyên theo dõi, cập nhập tình hình dịch bệnh ở Việt Nam và cũng như ở Hungary. Ban Thường vụ Hiệp hội người Việt Nam tại Hungary (gồm 11 người) đã hoạt động như Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh của cộng đồng. Ban Thường vụ lập các nhóm viber, facebook trong cộng đồng để có thể truyền tải thông tin nhanh chóng đến bà con. Các hoạt động đông người của cộng đồng được hoãn lại. Hội Phụ nữ Việt Nam ở Hungary đã quyết định hủy việc tổ chức Lễ kỷ niệm ngày Quốc tế phụ nữ 8/3. 

Hàng hóa do bà con cộng đồng ủng hộ.

Ban Thường vụ đã phát động Cuộc vận động quyên góp hỗ trợ chống dịch Covid 19. Bà con trong cộng đồng đã nhiệt tình hưởng ứng lời kêu gọi. Trong 1 tuần từ 22/03/2020 đến 30/3/2020, cuộc vận động đã quyên góp được 22.000 EUR. Số tiền này được dùng để mua khẩu trang y tế, găng tay, dung dịch khử trùng ủng hộ cho 2 bệnh viện tuyến đầu chữa bệnh nhân nhiễm Coronavirus của Hungary và cho Đội thường trực chống dịch Covid 19 của thành phố Budapest. Một phần trong số tiền được dùng để hỗ trợ các trường hợp khó khăn trong cộng đồng do ảnh hưởng của đợt dịch bệnh này.

Do dịch bệnh nên các cửa hàng, tiệm ăn, cơ sở kinh doanh của bà con đều phải đóng cửa nên số người bị mất việc làm, gặp khó khăn trong cuộc sống sẽ tăng nhiều, nguy cơ những hành đông tiêu cực trong cộng đồng cũng sẽ tăng. Trong hoàn cảnh châu Âu đã trở thành tâm dịch của thế giới, việc động viên, giúp đỡ bà con người Việt không hoang mang, bình tĩnh, tuân thủ các quy định của chính quyền sở tại đồng thời giúp đỡ các hoàn cảnh khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh được đặt lên hàng đầu. 

Bên cạnh cuộc vận động chung do Hiệp hội phát động, nhiều cá nhân, doanh nghiệp người Việt ở Hungary cũng chủ động hỗ trợ ủng hộ các vật dụng cần thiết và khan hiếm hiện nay cho các cơ sở y tế nơi mình sinh sống. (Bản thân cơ sở kinh doanh của tác giả bài viết cũng ủng hộ bệnh viện địa phương 200 bộ ga trải giường cho bệnh nhân).

Hiệp hội người Việt Nam tại Hungary cũng thường xuyên khuyến cáo bà con tuân thủ các quy định về phòng, chống dịch của chính quyền sở tại, hạn chế tối đa việc di chuyển tới các địa điểm công cộng, kể cả về Việt Nam nếu không thực sự cần thiết để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm chéo và bị kẹt tại các sân bay quá cảnh, ủng hộ chiến dịch “Mọi người hãy ở nhà “ của Chính phủ Hungary để đẩy lùi dịch bệnh.

Đến thời điểm hiện tại, tình hình dịch bệnh ở Hungary vẫn được kiểm soát tốt. Bà con người Việt trong cộng đồng đoàn kết, hỗ trợ, động viên nhau vượt qua dịch bệnh. Hy vọng với các biện pháp cương quyết của Chính phủ Hungary và ý thức tốt của người dân, tình hình dịch bệnh ở Hung sẽ không đến mức nghiêm trọng như ở một số nước châu Âu khác.

Phan Bích Thiện (Budapest, 30/03/2020)