Hoạt động vận động ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” và an sinh xã hội là hoạt động trọng tâm do Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chủ trì triển khai thực hiện. Hàng năm, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với các cơ quan có liên quan tổ chức các hoạt động vận động ủng hộ giúp đỡ người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn nhân dịp Tháng cao điểm “Vì người nghèo” từ 17/10 đến 18/11 và đã nhận được sự quan tâm ủng hộ của rất nhiều đơn vị, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.

Từ đầu năm 2020 đến nay, trước những tác động tiêu cực của đại dịch Covid - 19 đã ảnh hưởng rất lớn đến kinh tế thế giới nói chung và trong nước nói riêng. Mặc dù chịu ảnh hưởng từ nhiều phía nhưng với tinh thần “tương thân tương ái”, các đơn vị, Tập đoàn, Tổng công ty, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm vẫn luôn đồng hành ủng hộ, giúp đỡ người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn do bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh Covid - 19, trong 9 tháng đầu năm 2021, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 4 cấp đã vận động Quỹ “Vì người nghèo” và an sinh xã hội được trên 2.570 tỷ đồng, trong đó Quỹ “Vì người nghèo” trên 619 tỷ đồng, an sinh xã hội trên 1.951 tỷ đồng; thực hiện hỗ trợ  xây dựng và sửa chữa được 13.250 căn nhà Đại đoàn kết, giúp đỡ người nghèo các địa phương không phải thực hiện giãn  cách xã hội phát triển sản xuất và các cháu học sinh về học tập trực tuyến; hàng triệu lượt người nghèo, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn được khám chữa bệnh, được tiêm vắc xin phòng, chống dịch Covid - 19; xây dựng công trình dân sinh cầu đường, lớp học, trạm xá, khám chữa bệnh,...

Để ghi nhận những kết quả đạt được, Mặt trận sẽ tổ chức, đánh giá, sơ kết hoạt động vì người nghèo, biểu dương gia đình nghèo, cộng đồng nghèo đã vươn lên thoát nghèo bền vững và cấp huyện, cấp xã có nhiều cố gắng trong việc phấn đấu hoàn thành chương trình xây nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo (tổ chức ở cấp tỉnh) kết hợp sơ kết với đợt vận động ủng hộ, phòng chống dịch Covid - 19. Tổ chức các hoạt động từ thiện, nhân ái, tặng quà cho các hộ nghèo, cận nghèo người gặp thiên tai hoạn nạn bằng hiện vật (tặng lương thực, thực phẩm, cây, con giống, vật tư sản xuất, vật liệu sửa chữa nhà ở, sách giáo khoa, thiết bị học tập trực tuyến, quần áo ấm...).

Cùng với đó, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tham mưu để cấp ủy chỉ đạo Ủy ban nhân dân cùng cấp chủ trì phối hợp với Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức tọa đàm, biểu dương các hộ gia đình có nhiều cố gắng thoát nghèo để khích lệ thoát nghèo bền vững.

Song song với việc phân bổ ủng hộ kịp thời cũng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đánh giá việc vận động, hỗ trợ người nghèo và chương trình an sinh xã hội tại địa phương.

Trong Tháng cao điểm “Vì người nghèo” năm 2021, tuy ảnh hưởng rất lớn từ dịch bệnh Covid - 19, nhưng với với truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta, các Tập đoàn, Tổng Công ty, các đơn vị, tổ chức, cá nhân, các doanh nghiệp... vẫn đồng lòng tham gia ủng hộ, giúp đỡ người nghèo, đặc biệt là những người nghèo chịu ảnh hưởng bởi thiên tai bão lũ và dịch bệnh Covid - 19. Chính những điều đó đã thể hiện một dân tộc Việt Nam kiên cường, đoàn kết.

Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã ban hành kế hoạch để triển khai Tháng cao điểm “Vì người nghèo” trong toàn hệ thống. Mục tiêu đặt ra nhằm tạo nguồn lực giúp đỡ hộ nghèo, hộ cận nghèo, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh.

Đối với việc tổ chức vận động, tinh thần chung mà Trung ương đặt ra là ở những nơi nào đang bị ảnh hưởng nặng bởi dịch bệnh Covid-19 thì kết hợp với công tác vận động nguồn lực cho Quỹ “Vì người nghèo” cũng là đợt vận động cho công tác phòng, chống dịch Covid-19. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tổ chức vận động các doanh nhân, doanh nghiệp, tập thể, cá nhân... đóng góp ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” theo hướng như sau: Đối với các tỉnh, thành phố trong đợt dịch Covid - 19 lần thứ 4 phải thực hiện giãn cách xã hội toàn tỉnh (tính từ ngày 27/4/2021) thì tiếp tục vận động ủng hộ phòng, chống dịch Covid - 19. Ưu tiên các hộ nghèo, vùng nghèo bị ảnh hưởng Covid - 19; hỗ trợ trong dịp Tết nguyên đán đảm bảo mọi nhà đều có Tết. Đối với các tỉnh, thành phố trong đợt dịch Covid - 19 lần thứ 4 chưa phải thực hiện giãn cách xã hội toàn tỉnh, thành phố (tính từ ngày 27/4/2021) thì tổ chức vận động ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” để có thêm nguồn lực chăm lo cho người nghèo.

Việc hỗ trợ có trọng tâm, trọng điểm và bền vững, trọng tâm là các xã đặc biệt khó khăn, huyện nghèo. Ưu tiên hỗ trợ hộ nghèo dân tộc thiểu số, hộ nghèo có thành viên là người có công với cách mạng, bị ảnh hưởng Covid - 19, có trẻ em và phụ nữ thuộc hộ nghèo. Ưu tiên hỗ trợ xây dựng nhà, hỗ trợ nhân dịp Tết nguyên đán. Đồng thời công khai, dân chủ nguồn đóng góp của các tập thể, cá nhân, nhà hảo tâm.

Trong bối cảnh nguồn lực vận động rất khó khăn, một mục tiêu cũng được Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đặt ra đối với Mặt trận các tỉnh, thành là ưu tiên dành một phần nguồn vận động được trong Tháng cao điểm để tổ chức thăm động viên các hộ nghèo, gia đình khó khăn trong Tết Nguyên đán Nhâm Dần năm 2022.

Để chuẩn bị đón Tết Nhâm Dần năm 2022, tiếp tục phát huy truyền thống “tương thân, tương ái” của dân tộc, nhằm đảm bảo để mỗi gia đình, mỗi người dân đều có Tết đầm ấm Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam dự kiến xây dựng Kế hoạch phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam để tham mưu tổ chức mời các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và lãnh đạo một số ban, ngành ở Trung ương đi thăm, tặng quà Tết cho người nghèo đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa Ban vận động Quỹ "Vì người nghèo" Trung ương với các cơ quan Trung ương, các tổ chức thành viên của Mặt trận tránh trùng chéo, đảm bảo nhiều hộ khó khăn, hộ nghèo ở các địa phương trong cả nước đều nhận được tình cảm và sự quan tâm của các đồng chí lãnh đạo. Thông qua hoạt động thăm, tặng quà người nghèo trong dịp Tết nhằm góp phần khẳng định sự quan tâm, chăm lo của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam đối với đời sống của Nhân dân, nhất là người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn.

Đối tượng thăm, tặng quà Tết: Người nghèo, hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn đột xuất; ưu tiên những gia đình chính sách gặp khó khăn, người nghèo thuộc đối tượng bảo trợ xã hội, hộ có người bị ảnh hưởng chất độc Da cam/Dioxin khó khăn; hộ nghèo ở vùng biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng bị ảnh hưởng thiên tai, bão lũ; các hộ gia đình khó khăn chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh Covid - 19; các hộ là đoàn viên, hội viên nghèo; công nhân viên chức, người lao động làm việc ở những khu vực còn nhiều khó khăn; cộng đồng nghèo (xã đặc biệt khó khăn, thôn đặc biệt khó khăn, trung tâm trẻ mồ côi, người khuyết tật,…).

Từ khi phát động đến nay (năm 2000 đến 9 tháng đầu năm 2021) Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã vận động, cùng với nguồn lực của ngân sách Nhà nước đã hỗ trợ xây dựng và sửa chữa được 1.636.000 căn nhà Đại đoàn kết cho người nghèo; hàng ngàn công trình an sinh xã hội như: Trường học, nhà văn hóa, cầu, đường, giếng nước...; hàng triệu lượt người nghèo được hỗ trợ phát triển sản xuất; trên 9,8 triệu lượt người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn được hỗ trợ khám chữa bệnh; hỗ trợ học sinh học tập trên 2,9 triệu lượt em và các hỗ trợ khác giúp đỡ cho người nghèo.

Trong thời gian tới, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp triển khai việc hỗ trợ, chăm lo người nghèo, nhằm tạo nguồn lực giúp đỡ hộ nghèo, hộ cận nghèo, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh.

Một là, quán triệt và thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 23/6/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giảm nghèo bền vững đến năm 2030. Trước hết, phải tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo giai đoạn 2021-2025 và những năm tiếp theo, mà nội dung là sự tiếp tục và mở rộng các chương trình xóa đói, giảm nghèo, kể cả chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với các huyện, xã, thôn bản nghèo. Cấp ủy, tổ chức đảng và chính quyền các cấp, các ngành phải quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chương trình, coi đây là nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị mình; chỉ đạo xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình một cách tích cực, khoa học, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các cơ quan, ban, ngành và các tổ chức chính trị - xã hội có liên quan.

Hai là, tăng cường công tác tuyên truyền vận động, đồng thời ưu tiên bố trí đủ nguồn lực cần thiết đáp ứng yêu cầu của chương trình giảm nghèo. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, rút kinh nghiệm, tìm ra cách làm phù hợp với điều kiện đặc thù của từng đơn vị, địa phương, phát hiện những điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt để kịp thời biểu dương, khen thưởng, nhân rộng, uốn nắn những lệch lạc, ngăn ngừa những sai phạm trong thực hiện chương trình.

Ba là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội, các đoàn thể nhân dân phát huy những kết quả đạt được và những kinh nghiệm tích lũy được, tiếp tục tham gia tích cực, có kết quả, bằng những hình thức phong phú, đa dạng, sáng tạo, vào việc thực hiện phong trào. Đẩy mạnh hoạt động “Vì người nghèo” theo tinh thần Chỉ thị 05 “lá lành đùm lá rách” để các hoạt động vì người nghèo thực sự trở thành phong trào thi đua yêu nước của quần chúng, thu hút sự tham gia tích cực của đông đảo các tầng lớp Nhân dân; cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, chiến sĩ các lực lượng vũ trang, công nhân, nông dân, trí thức, ở cả thành phố và nông thôn, ở mọi vùng, miền của đất nước, đồng bào ta ở nước ngoài và bạn bè quốc tế. Huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực xã hội vào thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo, kịp thời biểu dương, tôn vinh những tấm lòng nhân ái, hảo tâm, thiện nguyện giúp đỡ người nghèo.

Bốn là, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, các cấp ủy, tổ chức đảng, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan nhà nước, các tổ chức trong hệ thống chính trị ở tất cả các cấp từ Trung ương đến cơ sở tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tham gia thực hiện thắng lợi phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước mà Ðại hội XIII của Ðảng đã đề ra, trong đó đặc biệt quan trọng là đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, chú trọng đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển nền kinh tế số, xã hội số, nâng cao chất lượng, hiệu quả, phát triển kinh tế nhanh, bền vững, để đến năm 2045 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp hiện đại. Gắn kết chặt chẽ nhiệm vụ xóa đói, giảm nghèo với nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.

Năm là, tiếp tục hoàn thiện và thực hiện tốt các chính sách bảo đảm an sinh xã hội. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống bảo hiểm xã hội, trợ giúp và cứu trợ xã hội đa dạng, linh hoạt, có khả năng bảo vệ giúp đỡ mọi thành viên trong xã hội, nhất là đối với người nghèo, hộ ngèo vượt qua khó khăn hoặc rủi ro trong cuộc sống. Đồng thời, “xây dựng cơ chế, chính sách phát huy tinh thần cống hiến vì đất nước của mọi người dân Việt Nam. Phát huy tối đa nhân tố con người; con người là trung tâm, chủ thể, là nguồn lực chủ yếu và mục tiêu của sự phát triển”.

Nguyễn Thị Hồng Thương

ThS, Phó Trưởng ban Phòng trào, UBTW MTTQ Việt Nam