Quản lý khai thác vàng tại Hòa Bình: Nhiều sai phạm được chỉ rõ

Nhiều cơ quan báo chí đã đồng loạt phản ánh về tình trạng buông lỏng quản lý trong khai thác vàng tại một số huyện trên địa bàn tỉnh Hòa Bình gây ra nhiều hệ lụy. Sau khi các cơ quan báo chí đăng tải, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã lên tiếng về thực trạng này trong đó chỉ rõ hoạt động khoáng sản tại xã Hợp Châu, huyện Lương Sơn có nhiều sai phạm.

Chưa được cấp phép đã tiến hành thăm dò ?

Địa bàn xã Hợp Châu thời gian qua được Công ty Cổ phần Khai thác và Chế biến Khoáng sản Hòa Bình (sau đây gọi tắt là Công ty Khoáng sản Hòa Bình) đề nghị địa phương cho lấy 3 khu đất, diện tích 13ha để thực hiện Dự án Điều tra, đánh giá, thăm dò khoáng sản vàng và dự án Nhà máy Chế biến quặng đa kim Hòa Bình. Từ giữa năm 2016, công ty này đã đưa rất nhiều người, phương tiện, máy móc vào thăm dò vàng, làm đường sá, dựng nhà xưởng, hoạt động rầm rộ đến nay. Người dân phản ảnh có dấu hiệu lợi dụng thăm dò để khai thác vàng trái phép.

Trái ngược với thông tin ông Trần Minh Thắng, lãnh đạo công ty khẳng định, công ty hoạt động đầy đủ giấy phép. Tuy nhiên, theo văn bản số 3184/ĐCKS- KSMB của Tổng cục Địa chất và Khóang sản Việt Nam, ông  Lại Hồng Thanh, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cho biết: Công ty Khoáng sản Hòa Bình chưa được Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cấp phép hoạt động khoáng sản ở Hòa Bình cũng như các địa phương khác.

Máy móc phục vụ quá trình "thăm dò, lấy mẫu" của Công ty Khóang sản Hòa Bình

Đại diện của Tổng cục Địa chất và Khóang sản Việt Nam cũng cho biết theo quy định của Luật Khoáng sản năm 2010, hoạt động khoáng sản bao gồm hoạt động thăm dò và khai thác khoáng sản. Điều kiện để tổ chức, cá nhân được phép tham gia hoạt động thăm dò khoáng sản ngoài việc có đăng ký kinh doanh ngành nghề thăm dò khoáng sản còn phải được cơ quan có thẩm quyền cấp phép thăm dò khoáng sản. Để được cấp phép, phải lập hồ sơ đề nghị, trong đó đề án thăm dò; khu vực thăm dò phải có trong quy hoạch loại khoáng sản liên quan được cấp có thẩm quyền phê duyệt... UBND cấp tỉnh được cấp phép với các loại khoáng sản tại những khu vực có khoáng sản phân tán, nhỏ lẻ đã được Bộ TN&MT khoanh định và công bố. Đối với khu vực xã Hợp Châu, năm 1964 và năm 1989, các đơn vị địa chất điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản ở tỷ lệ 1/50.000, đã có một số phát hiện lẻ tẻ về vàng gốc của dân địa phương, song chưa được ghi nhận vào tài liệu địa chất cũng như chưa được Nhà nước điều tra, đánh giá tiềm năng. Theo quy định tại Điều 26 Luật Khoáng sản, một khu vực chưa có kết quả điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản thì chưa đủ điều kiện để lập đề án thăm dò khoáng sản. Như vậy, khu vực xã Hợp Châu chưa đủ điều kiện để cho phép hoạt động khoáng sản.

Bộ chỉ đạo tỉnh vẫn...làm ngơ ?

Trước đó, Bộ TN&MT cũng đã khẳng định rõ điều này tại công văn số 3672/BTNMT-ĐCKS ngày 21-7-2017 do Thứ trưởng Nguyễn Linh Ngọc ký gửi UBND tỉnh Hòa Bình. Công văn nêu rõ: “Bộ TNMT nhận được công văn số 333/UBND-NNTN ngày 28-3-2017 của UBND tỉnh Hòa Bình về việc cấp giấy phép hoạt động khoáng sản vàng tại xã Hợp Châu. Các khu vực quặng vàng 1,2,3 nêu tại công văn số 333 không thuộc danh mục các dự án đầu tư, thăm dò quặng vàng mà Bộ Công Thương phê duyệt nên không có cơ sở hướng dẫn doanh nghiệp lập hồ sơ cấp phép thăm dò khoáng sản. Các số liệu thăm dò trước đây cũng chưa được điều tra, đánh giá nên chưa xác định được quy mô, triển vọng khoáng sản. Trường hợp có nhu cầu hoạt động khoáng sản, UBND tỉnh Hòa Bình hướng dẫn doanh nghiệp lập hồ sơ góp vốn đầu tư điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản đối với khu vực 1 và khu vực 2 theo Thông tư liên tịch số 61/2014/TTLT-BTNMT-BKHĐT-BTC. Sau khi có kết quả điều tra, đánh giá, xác định chất lượng, quy mô khoáng sản, Bộ TNMT sẽ hướng dẫn thủ tục theo quy định".

Vậy nhưng bất chấp các ý kiến trên, hơn một năm qua, lãnh đạo tỉnh Hòa Bình vẫn chấp thuận với đề xuất của công ty, không hướng dẫn công ty góp vốn nhưng lại cho phép làm thủ tục triển khai hai dự án thăm dò và xây dựng nhà máy. Lãnh đạo tỉnh còn ký nhiều văn bản xin ý kiến các bộ, ngành chuyên môn và vẫn cho phép công ty thăm dò trái phép. Thông tin phản ảnh còn cho biết, có tới hơn 80ha đất trong khu vực xã Hợp Châu được doanh nghiệp thu gom để triển khai các dự án.

 

Lều lán tại khai trường

Điều 37 Luật Khoáng sản quy định, việc khảo sát tại thực địa, lấy mẫu trên mặt đất để lựa chọn diện tích lập Đề án thăm dò khoáng sản phải có sự chấp thuận bằng văn bản của UBND cấp tỉnh. Theo Điều 32 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ, việc lấy mẫu không được thực hiện các công việc khác như đào hào, giếng, khoan hoặc các công việc khác nhằm khai thác khoáng sản. Số lượng của mỗi loại mẫu không quá 50 mẫu; trọng lượng một mẫu không quá 15kg; thời gian lấy mẫu trên mặt đất không quá một tháng. Thế nhưng, đến nay đã gần một năm, doanh nghiệp vẫn chưa lấy mẫu xong, chưa có báo cáo và thu hồi máy móc về để báo cáo Bộ TNMT, triển khai các bước tiếp theo của dự án như hướng dẫn.

 

"Mẫu" khoáng sản vàng của Công ty Khóang sản Hòa Bình

Được biết, từ ngày 29-11-2016, Sở TN&MT hướng dẫn cho doanh nghiệp được khảo sát thực địa, lấy mẫu trên bề mặt nhưng đến sau khi nhận được văn bản số 3672, ngày 21-7-2017 của Bộ TN&MT thì tới tận gần 1 tháng sau ngày 11-8-2017 Sở TN&MT tỉnh Hòa Bình mới có văn bản yêu cầu doanh nghiệp không tiến hành bất cứ hoạt động khoáng sản nào trước khi hoàn thiện thủ tục cấp phép. Trong khi đó, ngày 7-9-2017, Thanh tra Sở cùng Phòng Cảnh sát môi trường công an tỉnh Hòa Bình đi kiểm tra vẫn thấy lều lán, máy móc và công nhân trông coi. Điều này khiến dư luận đặt câu hỏi trong suốt gần 1 năm, Sở TN&MT và UBND tỉnh có thực hiện kiểm tra, giám sát việc lấy mẫu và doanh nghiệp có gửi báo cáo kết quả để Bộ TN&MT có cơ sở hướng dẫn ? Tại sao Bộ TN&MT đã yêu cầu dừng tất cả hoạt động mà tới gần 1 tháng sau khi đòan kiểm tra khảo sát vẫn thấy lán trại và máy móc, vậy phải chăng các lực lượng chức năng tỉnh Hòa Bình “phớt lờ” chỉ đạo của Bộ và chỉ làm ...cho có?

Vàng là loại khoáng sản quý hiếm cần được quản lý nghiêm ngặt trong thăm dò và khai thác. Việc UBND tỉnh Hòa Bình cho phép Công ty Khoáng  sản Hòa Bình hoạt động khoáng sản tại xã Hợp Châu có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Đề nghị Bộ TN&MT cùng các cơ quan chức năng liên quan sớm đình chỉ mọi hoạt động khoáng sản, thanh tra, xác minh, làm rõ và xử lý nghiêm những dấu hiệu sai phạm.

Theo Thái Bình  - Ngọc Quý/Báo Tài nguyên và Môi trường

 

Bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Tin liên quan
Đọc nhiều
Bình luận nhiều