Bệnh nhân chân dài, chân ngắn sau phẫu thuật thay khớp háng tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

(Mặt trận) - Nữ bệnh nhân 56 tuổi nhập viện Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 trong tình trạng gãy cổ xương đùi trái; tuy nhiên, sau khi tiến hành phẫu thuật, người bệnh bàng hoàng phát hiện bên chân trái phẫu thuật có chiều dài bất thường kèm theo những đau nhức ở vùng mổ.

Khoảng 0 giờ ngày 19/5/2018, bà Nguyễn Thị Như Mai (SN 1962), trú ở 459 Tam Trinh, phường Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, Hà Nội nhập viện Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 trong trình trạng đau đớn khu vực háng đùi bên trái.

Sau gần 2 tuần phẫu thuật, các hoạt động vệ sinh cá nhân của bà Mai đều phải có sự trợ giúp của người thân.

Theo ông Lê Viết Tùng - chồng bà Mai cho biết, tối ngày 18/5, bà Mai bị ngã khi leo cầu thang. Sau khi chụp chiếu tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho thấy, bà Mai gãy cổ xương đùi trái. Vì thế gia đình quyết định cho bà Mai vào khu phẫu thật theo yêu cầu để điều trị.

“Bệnh viện chỉ định phải tiến hành phẫu thuật thay khớp háng trái toàn phần cho vợ tôi. Để có khoản tiền tạm ứng 130 triệu đồng nộp cho bệnh viện, gia đình tôi đã chạy vạy vay mượn họ hàng và bạn bè khắp nơi với hy vọng vợ mình được mổ sớm với điều kiện tốt nhất” - Ông Tùng nói.

Gia đình bệnh nhân cho biết, sau khi có khớp háng nhân tạo chuyển từ Sài Gòn ra, ca phẫu thuật được bắt đầu lúc 15 giờ chiều ngày 19/5 và diễn ra trong khoảng 2 tiếng đồng hồ do bác sĩ Nguyễn Quốc Dũng - Phó Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật khớp trực tiếp thực hiện.

Dù được thông báo ca phẫu thuật thành công, bệnh nhân tỉnh táo, tiếp túc tốt, các chỉ số trong giới hạn; tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Như Mai và gia đình vô cùng đau đớn khi phát hiện bên chân trái mới phẫu thuật dài bất thường hơn hẳn chân phải kèm theo nhiều đau nhức ở vùng mổ.

 

Ảnh XQ chụp khớp nhân tạo của bà Mai sau khi phẫu thuật.

Đứng trước nguy cơ tàn tật suốt đời quãng đời còn lại, sống trong tâm trạng lo lắng với bên chân kỳ dị, bà Nguyễn Thị Như Mai thuật lại những ngày nằm viện vừa qua trong tuyệt vọng, “Tiền mất đã đành, đã có lúc tôi muốn chết vì chẳng lẽ tôi phải chịu cảnh mãi mãi tật nguyền này. Họ nói khớp háng nhân tạo thay cho tôi là loại số 4, cũng là loại nhỏ nhất, lúc đóng vào sao lại khiến chân trái của tôi dài hơn hẳn chân phải như thế. Với đôi chân bên dài, bên ngắn, chắc chắn khả năng vận động của tôi sẽ bị ảnh hưởng rất nghiêm trọng. Dù không muốn tin là sự thật, tôi đau xót lắm anh à. Nếu đến bản thân còn không chăm sóc nổi, chồng và các con tôi sẽ ra làm sao”.

Sau gần 2 tuần điều trị với kết quả không ai mong muốn đã xảy ra, gia đình bệnh nhân đang yêu cầu bệnh viện phải giải thích rõ nguyên nhân hiện tại và đưa ra cam kết cụ thể, có phác đồ điều trị cũng như hướng giải quyết trong tình huống xấu nhất.

 

Bà Nguyễn Thị Như Mai đang trong cơn đau đơn, tuyệt vọng với nguy cơ tàn tật suốt đời vì một bên chân dài, chân ngắn.

Thông tin liên quan đến tình trạng của bệnh nhân Nguyễn Thị Như Mai, đại diện của Bệnh viên Trung ương Quân đội 108 cho biết, hội đồng chuyên môn liên bệnh viện, gồm những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực thay khớp ở các cơ sở y tế lớn như Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Xanh pôn đã tiến hành hội chẩn diễn ra vào hồi 14h00 ngày 29/5/2018, thành phần hội chẩn gồm: BSCKII. Đoàn Việt Quân - Viện phó Viện Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Việt Đức - Ủy viên; PGS.TS. Đoàn Xuân Thành – Phó chủ nhiệm khoa Chấn thương chỉnh hình - Cột sống, Bệnh viện Bạch Mai - Ủy viên; PGS.TS Trần Trung Dũng - Phó Giám đốc Bệnh viện Xanh-Pôn.

Về phía Bệnh viện TWQĐ 108 có Đại tá GS.TSKH Nguyễn Thế Hoàng - Phó Giám đốc Bệnh viện TWQĐ 108 - Chủ tịch Hội đồng Chuyên môn, cùng các bác sỹ chuyên khoa của Bệnh viện TWQĐ 108.

Theo đó, Hội đồng đã xem xét, đánh giá lại toàn bộ quá trình điều trị lại cho Bệnh nhân Nguyễn Thị Như Mai, sinh năm 1962, giới tính nữ, đang điều trị tại Khu Phẫu thuật theo yêu cầu - Khoa C1.1 thuộc Bệnh viện TWQĐ 108 từ ngày 18/5/2018 đến nay.

Ông Bùi Tuấn Khoa - Chủ nhiệm Chính trị Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, theo lời kể của bệnh nhân, khoảng 19h ngày 18/5/2018, bệnh nhân bị tai nạn sinh hoạt, ngã từ trên cao, đập vùng hông trái xuống nền cứng. Sau tai nạn bệnh nhân vẫn tỉnh táo, đau nhiều vùng khớp háng trái, mất vận động chân trái. Bệnh nhân đưa vào cấp cứu ban đầu (C1-3), Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.

Sau đó bệnh nhận đã được hoàn chỉnh hồ sơ bệnh án và chẩn đoán: Gẫy kín dưới chỏm xương đùi trái do ngã. Sau khi vào viện, bệnh nhân có nguyện vọng được mổ theo yêu cầu và muốn mời phẫu thuật viên là TS.BS Nguyễn Quốc Dũng, Phó Chủ nhiệm khoa B1-C, Viện Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện TWQĐ 108 mổ.

Phẫu thuật được tiến hành hồi 15h ngày 19/5/2018 do TS.BS Nguyễn Quốc Dũng thực hiện; Phương pháp phẫu thuật: Thay khớp háng trái toàn phần không xi măng

Theo mô tả của Phẫu thuật viên: Trong quá trình phẫu thuật, khi khoan ống tủy xương đùi cho bệnh nhân nhận thấy ống tủy rất nhỏ. Phẫu thuật viên đã sử dụng thử chuôi chỏm xương đùi số nhỏ nhất tuy nhiên vẫn thấy ống tủy rất chặt và việc lắp chỏm khó khăn. Sau khi lắp chỏm số nhỏ nhất là Ceramic cỡ -3.5 x32 mm, kiểm tra ngay trên bàn mổ đã thấy chân trái dài hơn chân phải khoảng 1cm nhưng không thể đóng tiếp chuôi chỏm xương đùi xuống thấp hơn nữa vì có nguy cơ vỡ đầu trên xương đùi. Phẫu thuật viên đã quyết định không đóng sâu thêm nữa. Kiểm tra thử vận động thấy gấp duỗi dạng khép khớp háng thuận lợi, khớp vững và không bị trật ra ngoài khi vận động. Đóng vết mổ theo quy chuẩn.

Về đặc điểm loại khớp háng thay thế được dùng trong phẫu thuật: Khớp thay thế là khớp háng nhân tạo toàn phần không xi măng loại TM ML Ceramic/Longevity Crosslink, của hãng Zimmer. Ổ cối sử dụng là Cup 48mm. Hai vis ổ cối là 6.5x2.5mm. Lót ổ cối kích thước 48x32mm. Chỏm là Ceramic head kích thước -3.5x32mm. Vật liệu khớp nhân tạo nói trên được sản xuất tại Mỹ qua nhà phân phối là Công ty TNHH Thành An, Hà Nội.

Diễn biến sau mổ: Tình trạng toàn thân ổn định, các chỉ số toàn thân trong giới hạn bình thường. Tình trạng tại chỗ: vết mổ khô, liền sẹo kỳ đầu. Khám ở tư thế chuẩn nhận thấy chân bên trái dài hơn bên phải khoảng 1cm. Kết quả đo chiều dài chi trên phim X-quang thường và CT scanner 320 lớp cắt tại Bệnh viện TWQĐ 108 : chân bên trái dài hơn chân bên phải khoảng 1cm. Bệnh nhân hiện đang được tập vận động khớp háng trái theo hướng dẫn của bác sỹ.

Kết luận chuyên môn của Hội đồng khoa học:

Chẩn đoán bệnh: Gãy kín dưới chỏm xương đùi trái do ngã ngày thứ 2. Đây là loại gãy xương không thể tự liền được. Tổn thương này sẽ gây đau đớn, tàn phế và mất khả năng đi lại hoàn toàn nêu không được điều trị bằng phẫu thuật.

- Chỉ định phẫu thuật: Chỉ định thay khớp háng trái toàn phần không xi măng là đúng đắn và phù hợp. Phương pháp này được tất cả các cơ sở y tế trong nước và quốc tế đồng thuận và áp dụng.

- Về nguồn gốc của loại khớp thay thế và diễn biến trong quá trình phẫu thuật:

+ Bộ khớp nhân tạo được dùng để thay thế cho bệnh nhân là bộ khớp chuẩn quốc tế của hãng Zimmer, được sản xuất tại Mỹ và hiện đang được sử dụng rộng rãi cho các bênh nhân trên thế giới.

+ Trong quá trình mổ, phẫu thuật viên đã dùng loại khớp có kích thước nhỏ nhất của hãng Zimmer. Ngay trên bàn mổ, phẫu thuật viên đã nhận thấy hai đùi chênh lệch nhau khoảng 1cm, tuy nhiên do ống tủy xương đùi của bệnh nhân rất nhỏ và để tránh nguy cơ vỡ xương nên chuôi khớp không thể đóng sâu thêm được nữa. Về mặt chuyên môn, điều này chứng tỏ phẫu thuật viên rất có kinh nghiệm và không có gì sai sót về kỹ thuật.

- Diễn biến sau mổ:

+ Tình trạng toàn thân: vết mổ liền sẹo kỳ đầu, toàn trạng tốt.

+ Có tình trạng chênh lệch chi dưới: chân bên trái dài hơn bên phải khoảng 1cm.

- Nhận định về tình trạng chênh lệch chi thể sau mổ thay khớp háng :

+ Trong phẫu thuật thay khớp háng, mong muốn đạt được sự cân bằng tuyệt đối 2 chi dưới sau mổ là điều bất khả thi. Chênh lệch chi dưới ở các mức độ khác nhau sau phẫu thuật thay khớp háng là hiện tượng gặp phổ biến trong lâm sàng.

+ Sự chênh lệch chi dưới nhỏ hơn 3cm : việc can thiệp phẫu thuật lại (mổ lại để đạt cân bằng hoàn toàn 2 chi) là không cần thiết vì tiềm ẩn quá nhiều nguy cơ có thể gây nguy hiểm đối với tính mạng và sức khỏe bệnh nhân. Sự chênh lệch này hoàn toàn có thể bù trừ đầy đủ ở giai đoạn sớm sau mổ bằng độn cao đế dép ở bên chi lành. Chênh lệch đó sau này sẽ được bù trừ qua sự thích nghi cột sống. Can thiệp phẫu thuật lại để xử lý chênh lệch 2 bên chỉ đặt ra khi chênh lệch này lớn hơn 3cm

- Về tình trạng chênh lệch chi dưới 1cm ở bệnh nhân Nguyễn Thị Như Mai sau mổ : Dựa trên các chứng cớ khoa học khách quan qua phim chụp XQ và CT 320 lớp cắt, Hội đồng khẳng định rằng: chênh lệch 2 chi dưới sau mổ ở Bệnh nhân Mai là khoảng 1cm ( dao động từ 7,5mm đến 10,5 mm tùy thuộc mốc giải phẫu sự dụng khi đo). Chênh lệch này là hoàn toàn có thể chấp nhận được và chắc chắn sẽ không gây ảnh hưởng gì đến chất lượng cuộc sống và khả năng đi lại Bệnh nhân sau này.

Với tình trạng như hiện nay, bệnh nhân hoàn toàn có thể ra viện được và về nhà tiếp tục tập luyện phục hồi chức năng theo hướng dẫn của bác sỹ để trở lại cuộc sống bình thường.

Đến ngày 31/5/2018, đại diện gia đình bệnh nhân Nguyễn Thị Như Mai là ông Lê Viết Tùng (chồng bệnh nhân) đã cam kết "đã đồng thuận với Viện về quyết định của Viện 108, không hề có thắc mắc gì".

Bộ khớp nhân tạo được dùng để thay thế cho bệnh nhân là bộ khớp chuẩn quốc tế của hãng Zimmer, được sản xuất tại Mỹ và hiện đang được sử dụng rộng rãi cho các bênh nhân trên thế giới. Hãng Zimmer là hãng cung cấp khớp nhân tạo có kích cỡ nhỏ nhất trên thị trường Việt Nam hiện nay. Và loại khớp háng nhân tạo được sử dụng cho bệnh nhân là khớp toàn phần không xi măng loại TM ML Ceramic/Longevity Crosslink (ổ cối sử dụng là Cup 48mm, hai vis ổ cối là 6.5x2.5mm, lót ổ cối kích thước 48x32mm, chỏm là Ceramic head kích thước -3.5x32mm) là loại khớp nhân tạo nhỏ nhất của hãng Zimmer. Đồng thời gia đình bệnh nhân Nguyễn Thị Như Mai đã tự lựa chọn hãng Zimmer để cung cấp vật tư cho ca mổ.

Tạp chí Điện tử Mặt trận (tapchimattran.vn) sẽ tiếp tục thông tin.

Phan Anh Tuấn

Bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Tin liên quan
Đọc nhiều
Bình luận nhiều