Hơn 200 ngày tâm huyết

Chiếc đĩa gốm 1.000 chữ “Long” viết bằng thư pháp dưới men của Công ty CP Gốm Chu Đậu thuộc Tổng Công ty Thương mại Hà Nội- CTCP (Hapro), một thành viên Tập đoàn BRG, được vinh danh Kỷ lục Guiness Thế giới là niềm tự hào không chỉ cho gốm Chu Đậu, mà còn cho nghề gốm sứ Việt Nam. Đây cũng chính sự tôn vinh xứng đáng dành cho những người nghệ nhân và thợ gốm Chu Đậu, những người yêu gốm như “hơi thở”.

Đĩa gốm Chu Đậu 1.000 chữ Long viết bằng thư pháp có đường kính 1,2 m được làm hoàn toàn bằng phương pháp thủ công.

Ngược dòng thời gian trở về những tháng đầu năm 2010, nhân dịp chuẩn bị chào mừng Đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội, Hapro được thành phố Hà Nội lựa chọn gắn điểm công trình chào mừng Đại lễ tại Công ty CP Gốm Chu Đậu. Đây là niềm vinh dự mà cũng là nhiệm vụ lớn đối với lãnh đạo công ty, để sáng tạo ra một sản phẩm đặc biệt ý nghĩa nhân dịp này.

Ông Vũ Thanh Sơn - Tổng giám đốc TCT Thương Mại Hà Nội - CTCP kiêm Phó Chủ tịch HĐQT Công ty CP Gốm Chu Đậu cho biết: “Từ suy nghĩ Thăng Long - Hà Nội có nghĩa là “Rồng bay lên” và đĩa gốm hình tròn biểu tượng cho trời, các nghệ nhân Gốm Chu Đậu đã nảy ra ý tưởng làm một chiếc đĩa gốm kích thước lớn được vẽ 1.000 chữ “Long” tượng trưng cho 1.000 con Rồng đang bay trên bầu trời”.

Ý tưởng này được đưa ra, các nghệ nhân Chu Đậu đều hứng khởi. Không khí ở xưởng gốm như một ngày hội. Nhưng để chế tác được chiếc đĩa gốm đường kính 1,2 m - kích thước đĩa lớn nhất Việt Nam vào thời điểm đó, bằng phương pháp hoàn toàn thủ công là một thách thức không hề nhỏ đối với bất kỳ người thợ nào.

Trong tất cả các khâu làm nên chiếc đĩa gốm kỷ lục này, khâu nào cũng quan trọng và đòi hỏi sự tỉ mỉ và bí quyết. Đầu tiên phải kể đến khâu làm khuôn và tạo xương gốm. Để làm một chiếc khuôn khổng lồ, những người thợ của Gốm Chu Đậu đã phải cùng nhau thử nghiệm nhiều lần mới ra được chiếc khuôn như ý. Trong khi một nhóm những nghệ nhân khác trăn trở thử nghiệm ngày đêm cách pha trộn đất sét, cao lanh để tạo nên xương gốm đủ độ chắc, chịu được lửa nung ở lò quy mô lớn.

Sau hàng chục mẻ lò trong suốt hơn bốn tháng ròng, cuối cùng các nghệ nhân gốm Chu Đậu đã ra được công thức chuẩn để làm phần thô chiếc đĩa gốm lớn nhất Việt Nam. Tổng thời gian hoàn thành chiếc đĩa là gần bẩy tháng.

Tôn vinh sự sáng tạo và giữ gìn bản sắc văn hóa Việt.

Điều đặc biệt của chiếc đĩa gốm Chu Đậu đạt kỷ lục thế giới chính là 1.000 chữ “Long” do nhà thư pháp nổi tiếng Lê Thiên Lý viết. Ông là người đã sáng tạo ra hai lối viết thư pháp mới: “nhân diện thư” và “vật điểu thư”. Do vậy đĩa gốm Chu Đậu viết 1.000 chữ “Long” là sự sáng tạo độc đáo và tài hoa độc nhất vô nhị của thư pháp Việt Nam đương đại. Kết hợp các thể thư pháp truyền thống với hai thể thư pháp mới, 1.000 chữ “Long” mỗi chữ mỗi vẻ, không chữ nào giống chữ nào tạo thành bức tranh liên hoàn kỳ thú.

Ông Lê Thiên Lý viết 1.000 chữ Long bằng thư pháp trên đĩa gốm Chu Đậu

Chữ là người (Nhân Diện Thư): Là dũng tướng bảo vệ thành Thăng Long, nhà nho suy tư bên ngòi bút lông, anh bộ đội cầm súng bảo vệ Tổ quốc, anh hải quân với biển khơi lộng gió, em bé bên quyển sách, sinh viên thi đỗ thủ khoa…

Chữ là vật (Vật Điểu Thư): Là cây đàn, lá, hoa, con cá, con tôm, quyển sách, cây bút, lưỡng cực âm dương hay bình gốm. Chữ “Long” còn được biến hóa khôn lường theo dáng rồng chầu, rồng ẩn, rồng múa, rồng bay và bản đồ Việt Nam có đầy đủ hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Theo nhà thư pháp Lê Thiên Lý, 1.000 chữ “Long” thư pháp được viết trên chiếc đĩa khổng lồ trong gần hai tháng mới hoàn thành.

“Đây là lần đầu tiên tôi viết thư pháp trên đĩa gốm Chu Đậu - dòng gốm cổ có gần 600 năm lịch sử. Điều này thể hiện ý nghĩa rất lớn, tượng trưng cho trí tuệ và tài năng của người Việt Nam và là quà tặng ý nghĩa dành cho Thủ đô Hà Nội nghìn năm văn hiến”, ông Lê Thiên Lý cho biết.

Cả nghìn chữ thư pháp “Long” đã được phủ dưới lớp men tro trấu đặc trưng của Gốm Chu Đậu, dòng men đã được xác lập độc bản kỷ lục Việt Nam. Do vậy chiếc đĩa đặc biệt này là đỉnh cao của tinh hoa văn hóa Việt Nam về cả nghệ thuật gốm và thư pháp. Đây chính là sự khẳng định mạnh mẽ chủ quyền đất nước, bản sắc riêng của dân tộc Việt Nam.

Chinh phục người tiêu dùng trong và ngoài nước

Tổng giám đốc Công ty CP Gốm Chu Đậu - ông Nguyễn Hữu Thức cho biết, để phục hồi và phát triển dòng gốm Chu Đậu, đơn vị đã mời các nghệ nhân từ Hà Nội, Bình Dương, Biên Hòa (Đồng Nai), Hải Dương... nghiên cứu những nét đặc sắc của dòng gốm cổ, rồi truyền dạy cho công nhân. Hàng trăm công nhân, chủ yếu là người địa phương được đơn vị tuyển chọn để đào tạo. Cho đến nay, nhiều người đã trở thành công nhân lành nghề, không ít người được vinh danh là nghệ nhân. Để tạo sản phẩm có giá trị cao về nghệ thuật, Công ty tập trung phỏng lại những mẫu gốm cổ đặc sắc, tiêu biểu, những sản phẩm có giá trị đang được lưu trữ tại 46 bảo tàng thuộc 32 quốc gia trên thế giới, đồng thời phát triển thêm các dòng sản phẩm mới với kiểu dáng phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Hiện nay, đơn vị tập trung sản xuất, kinh doanh các dòng sản phẩm chính gồm: đồ thờ cúng, sản phẩm quà tặng cao cấp, sản phẩm gốm mỹ nghệ trưng bày nội thất và xuất khẩu, sản phẩm gốm sứ gia dụng... Trong đó, dòng sản phẩm vẽ vàng kim cao cấp đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 25%/năm.

        Bên cạnh đó, Công ty tăng cường công tác xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Từ lô hàng đầu tiên xuất khẩu sang thị trường Tây Ban Nha vào tháng 5-2003, đến nay, sản phẩm của Công ty đã xuất khẩu đến hơn 20 nước trên thế giới. Sản phẩm gốm Chu Đậu được chọn làm quà tặng cho các nguyên thủ các quốc gia trong một số sự kiện ngoại giao lớn tổ chức tại nước ta, khi các lãnh đạo, nguyên thủ nước ta công du nước ngoài, góp phần quảng bá bản sắc văn hóa của Việt Nam ra thế giới. Phòng trưng bày, giới thiệu sản phẩm và các xưởng sản xuất của Công ty trở thành một điểm tham quan, trải nghiệm quy trình làm gốm hấp dẫn đối với khách du lịch. Trung bình mỗi năm cơ sở đón hơn 20 nghìn lượt người tham quan, mua sắm. Mới đây, tỉnh Hải Dương đã ban hành Quyết định số 3009/QĐ-UBND công nhận làng nghề Gốm Chu Đậu là một trong 5 điểm du lịch của tỉnh Hải Dương. Trong đó, Công ty CP Gốm Chu Đậu là một trong những điểm đến du lịch giá trị của Hải Dương. Nhằm quảng bá thương hiệu Gốm Chu Đậu một cách sâu rộng, giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận, trải nghiệm mua sắm, công ty đã ứng dụng đa dạng các công nghệ bán hàng hiện đại như: fanpapge Gốm Chu Đậu - Tinh hoa văn hoá Việt Nam facebook.com, website chudauceramic.vn, mở gian hàng trên các sàn thương mại điện tử có lượt truy cập lớn nhất tại Việt Nam như tiki.vn, sendo.vn, lazada.vn…

Những năm gần đây, Công ty CP Gốm Chu Đậu tiếp tục tăng cường đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm tại thị trường trong nước và xuất khẩu. Để nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo ra những sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu của thị trường, Công ty tập trung đào tạo và nâng cao đội ngũ công nhân có tay nghề giỏi để khôi phục những mẫu mã và men cổ có các họa tiết tinh xảo, có tính nghệ thuật cao nhằm tạo ra những bộ sưu tập phóng tác nguyên mẫu. Phát triển kinh doanh các mặt hàng có thế mạnh của Công ty, đồng thời nghiên cứu cho ra đời nhiều sản phẩm có mẫu mã mới nhằm đáp ứng nhu cầu thị hiếu của khách hàng, nhất là dòng sản phẩm mang tính nghệ thuật có giá trị kinh tế cao, và tiếp tục đổi mới công nghệ để nâng cao năng suất lao động. Công ty không ngừng thúc đẩy quảng bá xây dựng thương hiệu sản phẩm, thương hiệu. Tạo lập và gắn kết các ngành du lịch, văn hóa với làng nghề truyền thống, đưa gốm Chu Đậu trở thành một mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Hapro, ngày càng có chỗ đứng vững chắc ở thị trường trong nước, góp phần quảng bá tinh hoa văn hóa Việt Nam.

          Tâm huyết với việc gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa lịch sử của gốm Chu Đậu, bà Nguyễn Thị Nga, Chủ tịch Tập đoàn BRG khẳng định: “Tác phẩm đĩa 1.000 chữ “Long” viết bằng thư pháp cho thấy sự phát triển và sáng tạo không ngừng của gốm Chu Đậu trong dòng chảy lịch sử gần 600 năm. Tập đoàn BRG tự hào giữ trọng trách để gốm Chu Đậu, tinh hoa văn hóa Việt Nam ngày càng phát triển mạnh mẽ và vang danh khắp thế giới”.

Quang Hà