Hỗ trợ cho hộ gia đình đồng bào dân xây mới và sữa chữa nhà ở. Ảnh: baodantoc.vn

Cùng với đó, triển khai Nghị quyết số 108/NQ-HĐND ngày 10/12/2021 của HĐND tỉnh và Quyết định số 2337/QĐ-UBND ngày 15/8/2022 của UBND tỉnh, tỉnh bố trí hơn 224,5 tỷ đồng để thực hiện các hạng mục thuộc Chương trình cho đồng bào DTTS trong năm 2022. Theo đó, hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình đồng bào dân tộc là 51.640 triệu đồng, cụ thể: hỗ trợ xây mới và sữa chữa nhà ở cho 730 căn với kinh phí là 33.000 triệu đồng; hỗ trợ xây mới cho 370 căn với tổng kinh phí 22.200 triệu đồng; hỗ trợ sửa chữa nhà ở cho 360 căn với tổng kinh phí 10.800 triệu đồng; hỗ trợ nước sinh hoạt cho 595 hộ với kinh phí là 7.140 triệu đồng.

Đến năm 2023, UBND tỉnh bố trí tổng kinh phí 163,7 tỷ đồng thực hiện hỗ trợ trực tiếp cho đồng bào DTTS còn khó khăn về nhà ở, nhà tiêu hợp vệ sinh, điện thắp sáng, nước sinh hoạt; hỗ trợ phát triển sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi; hỗ trợ tập vở, sách giáo khoa; hỗ trợ các lễ hội văn hóa truyền thống, sinh hoạt cộng đồng. Đồng thời, địa phương đã xây mới 187 nhà ở; sửa chữa 178 nhà ở; hỗ trợ nước sinh hoạt cho 218 hộ; hỗ trợ điện sinh hoạt cho 100 hộ; hỗ trợ các hộ đồng bào DTTS là hộ nghèo, hộ cận nghèo và mới thoát nghèo, có nhu cầu chăn nuôi;… Bên cạnh đó, Ban Dân tộc đã phối hợp cùng các huyện, thị xã, thành phố phối hợp kiểm tra, khảo sát thẩm định các hộ đồng bào DTTS có nhu cầu đề nghị hỗ trợ xây dựng nhà ở, sửa chữa nhà ở, xây mới nhà vệ sinh; vận động đồng bào phát huy nội lực, ổn định công ăn việc làm, phát triển kinh tế theo hướng bền vững.

Năm 2024, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ban hành Kế hoạch số 01/KH-UBND ngày 04/01/2024 về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội cho đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Tỉnh bố trí hơn 118 tỷ đồng được trích từ nguồn vốn sự nghiệp, vốn đầu tư, vốn cho vay đối ứng và các nguồn vận động hợp pháp khác để thực hiện Chương trình, trong đó, hỗ trợ xây mới và sửa chữa 164 nhà ở; hỗ trợ lắp điện sinh hoạt cho 63 hộ; hỗ trợ lắp nước sinh hoạt cho 145 hộ; Hỗ trợ phát triển sản xuất cho 120 hộ.

Với phương châm “Nhà nước hỗ trợ, Nhân dân tự làm, cộng đồng giúp đỡ”, tỉnh đã bố trí 3,3 tỷ đồng cho 219 hộ đồng bào DTTS vay vốn đối ứng từ Ngân hàng Chính sách Xã hội để góp phần xây dựng ngôi nhà ở được khang trang, rộng rãi hơn:  hỗ trợ vay đối vốn đối ứng xây dựng nhà ở cho 157 hộ đồng bào, với số tiền trên 3 tỷ đồng và cho 62 hộ vay đối ứng phát triển sản xuất, với số tiền 290 triệu đồng để làm chuồng trại và thức ăn cho con giống được hỗ trợ. Ngoài ra, các hộ còn lại đối ứng bằng nguồn vốn đối ứng của gia đình tự có như tiền mặt và góp vốn bằng công sức lao động, với nguồn vốn trên 9 tỷ đồng để xây nhà và phát triển sản xuất.

Trong năm 2024, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2375/QĐ-UBND phê duyệt dự án đầu tư xây dựng hệ thống nước sinh hoạt hỗ trợ cho hộ đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh. Theo Quyết định, Ban Dân tộc tỉnh sẽ là chủ đầu tư dự án, thực hiện lắp đặt Hỗ trợ lắp đặt 62 cụm đồng hồ nước D15mm và ống cấp nước HDPE D25 cho 62 hộ đồng bào dân tộc trên địa bàn các huyện: Xuyên Mộc (10 hộ), Châu Đức (46 hộ), Đất Đỏ (01 hộ), thị xã Phú Mỹ (04 hộ) và thành phố Bà Rịa (01 hộ). Dự án có tổng mức đầu tư hơn 648 triệu đồng, được triển khai từ nguồn vốn ngân sách tỉnh và dự kiến hoàn thành trong năm 2024.

Đầu tư xây dựng hệ thống nước sinh hoạt hỗ trợ cho hộ đồng bào DTTS. Ảnh: baobariavungtau.com.vn

Tuy nhiên, tỉnh vẫn còn gặp khó khăn trong việc hỗ trợ xây dựng nhà ở cho đồng bào DTTS do đất không có giấy tờ hoặc đất nằm trong vùng quy hoạch, đất nông nghiệp. Mặt khác, nhiều hộ sinh sống ở những nơi xa trung tâm, nơi chưa có đường ống dẫn nước chính hoặc xa đường điện hạ thế dẫn đến vượt quá định mức hỗ trợ nên không thực hiện được. Công tác rà soát, bình xét đối tượng thụ hưởng hay bị trùng lặp, bỏ sót phải mất nhiều thời gian cho công tác rà soát, thẩm định lại; việc theo dõi, nắm bắt tình hình thực hiện chính sách ở một số địa phương còn chưa được sâu sát, kịp thời; một phần do cán bộ làm công tác dân tộc cấp cơ sở thường xuyên thay đổi, kiêm nhiệm nhiều công việc, công tác phối hợp giữa chính quyền và tổ chức đoàn thể, quản lý thôn, ấp tại cơ sở chưa được phát huy.

Trong thời gian tới, để triển khai thực hiện hiệu quả Dự án 1 thuộc Chương trình trên địa bàn, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cần đẩy mạnh tuyên truyền mục tiêu của Chương trình sâu rộng đến các cấp, các ngành và đồng bào DTTS nhằm thay đổi và chuyển biến nhận thức trong công tác dân tộc, chính sách dân tộc, giảm nghèo vùng đồng bào DTTS.

Từ nguồn ngân sách tỉnh hỗ trợ, tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc được thụ hưởng chính sách, thực hiện đối ứng bằng nguồn vốn tự có của gia đình hoặc nguồn vốn vay từ Ngân hàng Chính sách Xã hội và huy động nguồn hợp pháp khác theo quy định .

Đầu tư có trọng tâm, trọng điểm và bền vững, tập trung cho các xã, thôn, ấp vùng đồng bào dân tộc, để giải quyết kịp thời các vấn đề bức xúc, cấp bách nhất; ưu tiên hỗ trợ hộ nghèo, hộ khó khăn nhất. Bảo đảm công khai, dân chủ, phát huy quyền làm chủ và sự tham gia tích cực, chủ động của cộng đồng và người dân; phát huy tinh thần nội lực vươn lên của đồng bào DTTS.

Lồng ghép việc thực hiện các chính sách thuộc Đề án nói chung và các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội cho đồng bào DTTS với Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới ở các xã, thôn, ấp vùng đồng bào DTTS của tỉnh.

Tăng cường chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá tiến độ việc thực hiện Chương trình ở các sở, ban, ngành và địa phương. Phòng, chống, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, tham nhũng, lãng phí trong quá trình thực hiện Chương trình.

Minh Anh