Tuyến đường Nguyễn Xiển - Xa La (Hà Nội) kết nối 3 quận (Hoàng Mai, Thanh Xuân, Hà Đông) có tổng mức đầu tư gần 1.500 tỷ đồng được được đầu tư theo hình thức BT (hợp đồng xây dựng chuyển giao). Ảnh TL
Theo đại diện Công ty Gia Bảo, doanh nghiệp này đang triển khai thủ tục dự án theo mô hình hợp tác công tư (PPP) thuộc Hợp đồng BT và thực hiện theo các hướng dẫn của Nghị định 15/2015/NĐ-CP. Tuy nhiên, Công ty Gia Bảo nhận thấy Nghị định này quá rườm rà và bản chất chính là thiếu điều khoản để kiểm soát thất thoát cho ngân sách nhà nước dẫn đến các Dự án BT trước đây có thể đã gây thất thoát cho ngân sách nhiều tỷ đồng.
“Nếu không loại bỏ các quy định phức tạp, rườm rà không cần thiết và không thực hiện cải cách thủ tục hành chính thì sẽ chỉ làm mất thời gian vô ích của doanh nghiệp, gây lãng phí các nguồn lực của xã hội” - đại diện Công ty Gia Bảo nhấn mạnh.
Cụ thể, Công ty Gia Bảo đề nghị sửa đổi Điều 21, 22, 23 cũ của Nghị định 15/2015/NĐ-CP theo hướng mới nhằm đảm bảo quyền lợi cho doanh nghiệp, đồng thời giúp các cơ quan có thẩm quyền tiết giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, quá trình thẩm định phê duyệt dự án, cũng như tiết giảm nguồn ngân sách nhà nước.
Theo Công ty Gia Bảo, để làm được điều này, UBND cấp tỉnh, thành phố ra văn bản chấp thuận chủ trương cho nhà đầu tư tham gia lập hồ sơ đề xuất và báo cáo nghiên cứu khả thi dự án sau 30 ngày kể từ ngày nhà đầu tư có công văn đề nghị lên UBND cấp tỉnh, thành phố.
Trong đó ghi rõ văn bản này có giá trị tối đa là 3 tháng, Nếu quá 3 tháng kể từ ngày ký văn bản này mà nhà đầu tư không trình hồ sơ đề xuất và báo cáo nghiên cứu khả thi dự án đến Sở Kế hoạch và Đầu tư thì mặc nhiên tự động hết hạn.
Sau đó, UBND cấp tỉnh, thành phố phê duyệt hồ sơ đề xuất và báo cáo nghiên cứu khả thi dự án phần làm đường mới hoặc mở rộng đường cũ tối đa 60 ngày cho nhà đầu tư kể từ ngày nộp báo cáo nghiên cứu khả thi cho Sở Kế hoạch và Đầu tư.
Tiếp quá trình trên, UBND cấp tỉnh, thành phố ký hợp đồng BT với nhà đầu tư trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhà đầu tư được UBND cấp tỉnh, thành phố phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi dự án.
Ngoài ra, việc thanh toán dự án BT bằng quỹ đất, Công ty Gia Bảo cũng kiến nghị thực hiện như sau:
Đối với khu đất chưa có hạ tầng đường, điện, nước ở các huyện thì tạm tính theo nguyên tắc ngang giá tiền sử dụng đất/1m2 được UBND cấp tỉnh, thành phố ban hành với khu đất quy hoạch tương tự cạnh đó (làng xóm cũ), nhưng do giá đất ban hành chưa sát giá thị trường nên nhà đầu tư cam kết chỉ giữ lại 9% lợi nhuận (bao gồm cả lãi vay) trên tổng vốn nhà đầu tư bỏ ra để làm hạ tầng khu đất để bán thu hồi vốn (gồm: làm đường + vỉa hè, cấp + thoát nước, cấp điện, sân chơi, chợ, chi phí giải phóng mặt bằng đất ruộng). Trong trường hợp, nhà đầu tư có lợi nhuận cao hơn 9% do giá bán nhà đất cao hơn giá quy định của thành phố thì nhà đầu tư cam kết nộp phần lợi nhuận cao hơn 9% vào ngân sách tỉnh, thành phố.
Nếu làm được điều này, nhà nước sẽ không phải mất ngân sách để trả tiền lãi vay ngân hàng của doanh nghiệp như hiện nay. Từ đó, sẽ kiểm soát được lợi nhuận từ các khu đất khi trả cho nhà đầu tư để không bị thất thoát cho ngân sách nhà nước. Mức 9% lợi nhuận (bao gồm cả lãi vay) là rất tốt.
Ngoài ra, đối với quỹ đất là các khu nhà, đất đã có hạ tầng đường trong các quận, huyện, thị xã thì UBND cấp tỉnh, thành phố sẽ tổ chức bán đấu giá. Nhà đầu tư được giao làm đường theo Hợp đồng BT thì được ưu tiên mua bằng 91% giá trị của khu nhà đất được đấu giá.
Để đẩy nhanh tiến độ dự án, UBND cấp tỉnh, thành phố cần khẩn trương phê duyệt Quy hoạch 1/500 khu đất dành cho tái định cư và khu đất được bán của nhà đầu tư trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày nhà đầu tư trình bản vẽ quy hoạch lên Sở Quy hoạch - Kiến trúc (hoặc Sở Xây dựng theo từng địa phương).
Trong trường hợp quá 60 ngày mà Sở Quy hoạch - Kiến trúc (hoặc Sở Xây dựng) không trình UBND cấp tỉnh, thành phố phê duyệt quy hoạch 1/500 khu đất mà nhà đầu tư sẽ trình thì nhà đầu tư mặc nhiên được phép xây dựng theo đồ án quy hoạch với mật độ tối đa với khu đất ở là 40% diện tích khu đất và nhà liền kề có chiều cao tối đa là 5 tầng và nhà chung cư có chiều cao tối đa là 25 tầng.
Để doanh nghiệp có dịp bày tỏ, trình bày mong muốn của mình, Công ty Gia Bảo đã nhiều lần gửi văn bản đề nghị tới lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư để trao đổi và xem xét, giải quyết các vướng mắc, thủ tục đang quy định tại Nghị định 15/2015/NĐ-CP với mục đích góp phần cho phát triển kinh tế - xã hội, giảm ùn tắc giao thông; tránh nguy cơ thất thoát hàng nghìn tỷ đồng cho ngân sách nhà nước…; tuy nhiên, nguyện vọng của Công ty Gia Bảo đến nay vẫn chưa thực hiện được.
Phan Anh Tuấn