Đồng chí Đỗ Văn Chiến Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương trao Giải A cho các tác giả đoạt Giải báo chí toàn quốc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực lần thứ tư, năm 2022 - 2023

Khái quát quan điểm của Đảng ta tại Đại hội XIII về đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Trong thời gian qua, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã được Đảng ta lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện quyết liệt, toàn diện, đi vào chiều sâu, với quyết tâm chính trị rất cao, không có vùng cấm, không có ngoại lệ nên đã đạt nhiều kết quả quan trọng, rõ rệt, được cán bộ, đảng viên và Nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao và quốc tế ghi nhận.

Thực tiễn cho thấy, tham nhũng, tiêu cực đã từng bước được kiềm chế, ngăn chặn; tạo sự chuyển biến sâu sắc trong nhận thức và hành động của đội ngũ cán bộ, đảng viên và cả hệ thống chính trị; góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị.

Bên cạnh những kết quả nói trên, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực vẫn còn hạn chế. Đảng ta đã chỉ rõ, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở một số địa phương, bộ, ngành chuyển biến chưa rõ rệt, trách nhiệm của người đứng đầu đối với công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực chưa được đề cao. Việc phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực vẫn còn hạn chế, nhất là việc kiểm tra, tự phát hiện và xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ cơ quan, đơn vị còn yếu; tình trạng tham nhũng, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công chưa được đẩy lùi. Đảng ta vẫn nhận định, tham nhũng, tiêu cực vẫn là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ ta.

Chính vì vậy, Đảng ta đã khẳng định: “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, với quyết tâm chính trị cao hơn, hành động mạnh mẽ, triệt để hơn, hiệu quả hơn. Kết hợp chặt chẽ giữa tích cực phòng ngừa với chủ động phát hiện, xử lý nghiêm minh, kịp thời những hành vi tham nhũng, lãng phí, bao che, dung túng, tiếp tay cho tham nhũng, can tiệp, cản trở việc chống tham nhũng, lãng phí, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và của toàn dân; thực hiện đồng bộ các biện pháp chính trị, tư tưởng, tổ chức, hành chính, kinh tế, hình sự”¹.

Đại hội XIII của Đảng ta khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”². Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã góp phần quan trọng giữ gìn và phát triển thành quả cách mạng; thúc đẩy đất nước tiếp tục phát triển nhanh và bền vững, nhân dân luôn vững tâm tin theo Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa. Thực tiễn của đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã làm cho Đảng và hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh, có đội ngũ cán bộ, đảng viên xứng đáng với niềm tin của Nhân dân.

Để có đội ngũ cán bộ, đảng viên thực sự liêm chính, yêu cầu đặt ra là phải tập trung xây dựng Đảng về đạo đức theo tinh thần “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”, góp phần cho mỗi tổ chức cơ sở đảng và đảng viên không ngừng tu dưỡng, rèn luyện các chuẩn mực đạo đức cách mạng, làm cho mỗi cán bộ, đảng viên thấy rõ bổn phận và trách nhiệm của mình, luôn vững vàng trước khó khăn, thách thức và không bị cám dỗ bởi vật chất, tiền tài, danh vọng.

Nêu cao phương châm rèn luyện với nguyên tắc: tu dưỡng đạo đức suốt đời, bền bỉ và nêu gương với tinh thần “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”; kết hợp giữa “xây” và “chống”; “xây” là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài; “chống” là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, hướng tới tạo dựng môi trường xã hội mà trong đó tinh thần “không muốn”, “không thể”, “không dám”, “không cần” tham nhũng, tiêu cực giữ vai trò chủ đạo. Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực góp phần “thức tỉnh” cán bộ có ý thức, cầu thị, không ngừng trau dồi, rèn luyện bản thân và từ đó hình thành nhu cầu tự thân trong việc hoàn thiện mình để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác được giao tại cơ quan, đơn vị.

Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực góp phần khẳng định sự nghiêm minh của pháp luật và hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Hoạt động đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực càng quyết liệt, mạnh mẽ thì đòi hỏi càng cao về vai trò điều hành, quản lý của Nhà nước và hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật. Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trở thành vấn đề thường trực tác động tích cực vào nếp nghĩ, tác phong, hành vi công tác của mỗi cán bộ, đảng viên. Từ suy nghĩ đến hành động sẽ phải chuẩn mực, đúng chức trách nhiệm vụ, đáp ứng niềm tin yêu của Nhân dân về chính quyền của dân, do dân và vì dân.

Mọi hoạt động đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có ý nghĩa “phòng là chính”, răn đe và cảnh tỉnh. Mục đích của việc xử lý tham nhũng, tiêu cực là để “trị bệnh cứu người”, kỷ luật một vài người để cứu muôn người, truy tố một vụ để cảnh tỉnh cả một vùng, một lĩnh vực; từ đó để cảnh báo, răn đe, giáo dục, phòng ngừa là chính, nên cần phát hiện từ sớm, xử lý từ đầu, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn; phải tăng cường giáo dục kỷ luật, siết chặt kỷ luật, kỷ cương và giám sát chặt chẽ để cán bộ, đảng viên biết giữ gìn, nhớ điều cấm, giữ giới hạn.

Vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thời gian qua

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến phát biểu tại hội nghị triển khai kế hoạch kiểm tra việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện cơ chế phối hợp phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực qua hoạt động kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án tại Quảng Trị ngày 3/10/2024 Ảnh: NV. (Ảnh minh họa)

Nhìn lại công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực giai đoạn 2012 - 2022, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã được “Trung ương lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, bài bản, ngày càng đi vào chiều sâu, có bước tiến mạnh, đạt được nhiều kết quả cụ thể, rất quan trọng, toàn diện, để lại dấu ấn tốt, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội và thực sự “đã trở thành phong trào, xu thế không thể đảo ngược”, được cán bộ, đảng viên và Nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao, được bạn bè quốc tế ghi nhận.

Tham nhũng từng bước đã được kiềm chế, ngăn chặn, góp phần quan trọng giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố thêm niềm tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước ta”³. Thành công của công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực không phải ở số liệu các tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên bị kỷ luật, trong đó có cả cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý mà thể hiện ở chỗ:

1) Công tác phát hiện và xử lý tham nhũng, tiêu cực đã được chỉ đạo và thực hiện một cách bài bản, đồng bộ, quyết liệt và hiệu quả, khẳng định quyết tâm rất cao của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với tinh thần “không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai và không chịu sức ép của bất kỳ cá nhân nào”;

2) Công tác xây dựng và hoàn thiện cơ chế, thể chế về quản lý kinh tế - xã hội và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được chú trọng đẩy mạnh, từng bước hình thành tâm lý xã hội “không muốn”, “không thể”, “không dám”, “không cần” tham nhũng, tiêu cực;

3) Công tác cán bộ, cải cách hành chính bảo đảm tính công khai, minh bạch; xác định rõ trách nhiệm giải trình trong hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị và các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực;

4) Công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được tăng cường và có nhiều đổi mới, được cán bộ, đảng viên và Nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao; 5) Kiện toàn tổ chức, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động và sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị chức năng làm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Thành công của công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nói trên là do sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, đúng đắn, kịp thời của Đảng, Nhà nước; sự nỗ lực, cố gắng, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, trong đó, có “sự tham gia tích cực của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội”⁴.

Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh giá cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thời gian qua: “Mặt trận Tổ quốc các cấp và các tổ chức thành viên tăng cường giám sát các lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, gây nhiều bức xúc trong nhân dân; giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất, đạo đức của cán bộ, đảng viên; yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền xử lý các thông tin do báo chí nêu về tiêu cực, tham nhũng; tích cực tham gia phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh”⁵.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực vẫn còn những tồn tại, hạn chế: “Công tác tham gia phòng, chống tham nhũng, tiêu cực chưa thực sự phát huy hết vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên các cấp và Nhân dân. Việc phối hợp giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức thành viên khác của Mặt trận thực hiện chưa thường xuyên, chặt chẽ, hiệu quả chưa cao. Công tác tuyên truyền, vận động của Mặt trận Tổ quốc các cấp chưa thực sự huy động được đông đảo Nhân dân tham gia thường xuyên, rộng khắp vào công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Hoạt động giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam liên quan trực tiếp đến phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được triển khai chưa nhiều, chưa thường xuyên, chưa đồng đều và hiệu quả chưa cao; chưa giám sát được nhiều đối với các dự án, công trình về kinh tế - xã hội thuộc nhóm dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực… Việc bảo vệ, khen thưởng người dân tham gia phát hiện, tố cáo tham nhũng còn hạn chế, trong đó có cả từ phía Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận các cấp”⁶. Những tồn tại, hạn chế nói trên có nhiều nguyên nhân, trong đó có việc thực hiện quan điểm “4 không” của Đảng trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực : “không muốn”, “không thể”, “không dám”, “không cần” tham nhũng, tiêu cực chưa cao.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nâng cao hiệu quả thực hiện quan điểm “4 không” trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Một là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải xây dựng một đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực và uy tín đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong giai đoạn mới.

Cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực không ngừng vận động, phát triển, luôn đặt ra những vấn đề mới, những nhiệm vụ mới đòi hỏi phải thực hiện những nhiệm vụ bằng cách thức, phương pháp sáng tạo, hiệu quả. Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”⁷, “công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”⁸. Với tinh thần kiên quyết, kiên trì đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực, Đảng ta yêu cầu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoàn thành trách nhiệm của mình trước Đảng và Nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đòi hỏi phải xây dựng được đội ngũ cán bộ Mặt trận các cấp có đủ phẩm chất, năng lực, trí tuệ, tinh thông nghiệp vụ, am hiểu nhiều lĩnh vực; đặc biệt, phải thực sự công tâm, khách quan, bản lĩnh, không nể nang, né tránh, sẵn sàng đương đầu với mọi khó khăn, thách thức, nhất là trong thực hiện nhiệm vụ cung cấp thông tin cho cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền trong việc phát hiện, xử lý tham nhũng; giám sát việc thực hiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng. Đồng thời, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong cơ quan Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, nhất là việc bảo đảm thực hiện đúng quy định về công tác tổ chức, cán bộ và các quy định về quản lý tài chính, tài sản trong cơ quan Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp.

Hai là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tích cực tạo dựng tâm lý “không muốn” tham nhũng, tiêu cực.               

Tâm lý “không muốn” tham nhũng, tiêu cực biểu hiện trạng thái tự giác cao độ của cán bộ, đảng viên trước mọi cám dỗ. Điều đó chỉ có được khi cán bộ, đảng viên thường xuyên tu dưỡng phẩm chất, đạo đức công vụ, liêm chính, chí công vô tư, trọng danh dự, liêm sỉ. Để giúp cán bộ, đảng viên có năng lực văn hóa đó, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần nâng cao hiệu quả công tác giám sát cán bộ, đảng viên ở nơi cư trú với các nội dung: Giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên theo Quy định số 124-QĐ/TW; về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp; giám sát công tác đối thoại của người đứng đầu cấp ủy với Nhân dân; giám sát về trách nhiệm của đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức Đảng và Nhân dân nơi cư trú.

Hoạt động giám sát cán bộ, đảng viên ở nơi cư trú của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thời gian qua đạt một số kết quả tích cực: Giúp cho cấp ủy, chính quyền có đủ cơ sở để thực hiện đánh giá, nhận xét cán bộ, đảng viên; Mặt trận Tổ quốc các cấp chủ động phản ánh những biểu hiện suy thoái, phát hiện sớm những dấu hiệu vi phạm của cán bộ, đảng viên để cấp ủy kịp thời định hướng chỉ đạo giải quyết. Hoạt động giám sát cán bộ, đảng viên nơi cư trú giúp cho cán bộ, đảng viên nâng cao trách nhiệm, nghiêm túc thực hiện các quy định, phát huy tinh thần gương mẫu, đồng thời vận động Nhân dân cùng thực hiện nghiêm chủ trương, pháp luật của Đảng và Nhà nước.

Việc giám sát cán bộ, đảng viên và công tác cán bộ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam theo các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đã tạo được tạo dựng tâm lý “không muốn” tham nhũng, tiêu cực, thúc đẩy việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên, góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.

Ba là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tích cực tạo dựng tâm lý “không thể” tham nhũng, tiêu cực.

Tâm lý “không thể” tham nhũng, tiêu cực biểu hiện trạng thái không có khả năng hoặc không có điều kiện tham nhũng, tiêu cực. Để tạo dựng tâm lý xã hội này, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần phát huy hơn nữa việc tham gia xây dựng, hoàn thiện các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về kiểm tra, giám sát và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nhất là các quy định về kiểm soát quyền lực, trách nhiệm người đứng đầu, trách nhiệm giải trình, bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch; cơ chế bảo vệ, khuyến khích những người làm công tác kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử lý tham nhũng cũng như với người tố cáo, tích cực đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực, đồng thời xử lý nghiêm những người lợi dụng chống tham nhũng, tiêu cực để vu khống, gây mất đoàn kết nội bộ; kiểm soát có hiệu quả tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến và vận động Nhân dân thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; theo dõi, phát hiện, tố giác các hành vi tham nhũng, tiêu cực của cán bộ, công chức, viên chức. Kiến nghị thực hiện tốt cơ chế bảo vệ, tôn vinh và khen thưởng các tập thể, cá nhân tích cực phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Thực hiện tốt các công việc nói trên, trong xã hội sẽ hình thành tâm lý “không thể” tham nhũng, tiêu cực, góp phần chủ động trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Bốn là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tích cực tạo dựng tâm lý “không dám” tham nhũng, tiêu cực.

Tâm lý “không dám” tham nhũng, tiêu cực biểu hiện trạng thái lo sợ, không đủ tự tin, can đảm để tham nhũng, tiêu cực của cán bộ, đảng viên, bởi vì họ biết cái “giá” phải trả của hành vi tham nhũng, tiêu cực là rất đắt. Vì vậy, tâm lý “không dám” tham nhũng, tiêu cực góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Điều đó đặt ra yêu cầu rất cần có sự kiểm soát xã hội với sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên, báo chí, doanh nghiệp, Ban Thanh tra nhân dân và đặc biệt là đông đảo quần chúng nhân dân.

Thực tiễn đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong thời gian qua cho thấy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong việc hình thành và phát triển tâm lý xã hội “không dám” tham nhũng, tiêu cực, tạo một “rào chắn vô hình” ngăn chặn và đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực. Thời gian tới, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần thực hiện hiệu quả hơn những nội dung sau đây:

1) Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên và Nhân dân thực hiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nhằm phát huy vai trò của toàn xã hội trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Tâm lý “không dám” tham nhũng, tiêu cực sẽ hình thành khi toàn dân tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực;

2) Động viên Nhân dân tham gia tích cực vào việc phát hiện, phản ánh, tố cáo, cung cấp thông tin về hành vi tham nhũng, tiêu cực; đồng thời, kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu bổ sung, ngoài hai hình thức tố cáo bằng đơn và tố cáo trực tiếp theo quy định của Luật Tố cáo, cần phải mở rộng thêm các hình thức phản ánh, tố cáo bằng điện thoại thông qua đường dây nóng hoặc trên mạng xã hội;

3) Cung cấp thông tin cho cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền trong việc phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực;

4) Thực hiện giám sát có hiệu quả việc thực hiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nhất là việc xử lý tham nhũng, tiêu cực bởi chỉ có xử lý nghiêm minh mới làm các cán bộ phải chùn tay, phải giữ mình khi nghĩ tới cái giá rất đắt phải trả nếu sai phạm.

Năm là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tích cực tạo dựng tâm lý “không cần” tham nhũng, tiêu cực.

Hành vi tham nhũng, tiêu cực có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, nhưng nguyên nhân và động cơ chủ yếu là lòng tham của con người. Khi con người ta vì lợi ích của bản thân mà để lòng tham dẫn dắt, che mờ lý trí, không kiểm soát hành động, chà đạp lên lợi ích của tập thể, cộng đồng thì chắc chắn sẽ tham nhũng, tiêu cực. Nếu mỗi người biết đặt lợi ích của tập thể, cộng đồng lên trên lợi ích cá nhân, kiềm chế được lòng tham thì hành vi tham nhũng, tiêu cực sẽ được ngăn chặn. Vì vậy, để tạo dựng tâm lý “không cần” tham nhũng, tiêu cực, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần tập trung vào hai nội dung chủ yếu:

1) Cùng với Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị quán triệt, tổ chức thực hiện để cụ thể hóa quan điểm của Đảng tại Đại hội XIII: “Tiếp tục đẩy mạnh chính sách tiền lương, nâng cao thu nhập và có chính sách nhà ở, bảo đảm cuộc sống để cán bộ, công chức, viên chức yên tâm công tác”⁹;

2) Nâng cao chất lượng giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với những lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực, gây nhiều bức xúc trong Nhân dân; giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên; yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền xử lý các thông tin do báo chí phản ánh về tham nhũng, tiêu cực; xây dựng văn hóa liêm chính, văn hóa tiết kiệm, không tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và toàn xã hội. Cán bộ, đảng viên, trước hết là người lãnh đạo phải biết trọng liêm sỉ, giữ danh dự, biết xấu hổ khi bản thân và người thân có hành vi tham nhũng, tiêu cực.

Chú thích:

1,2,9. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Hội, 2021, tập 1, tr. 193, 194, 25, 196.

3,4,5. Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2023, tr.116, 127, 124.

6.   Nguyễn Duy Khánh: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tạp chí Mặt trận số 233+234 (1+2/2023), tr.71-72.

7,8. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tập 5, tr. 309, 313.

TRẦN QUỐC DÂN - Nguyên Phó Giám đốc

Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật