Ngăn chặn tình trạng trục lợi hưởng bảo hiểm xã hội

Thứ hai, 04/05/2020

(Mặt trận) - Ngay sau khi báo chí phản ánh thông tin về việc nhiều đối tượng việc nhiều đối tượng thu gom, mua bán sổ bảo hiểm xã hội nhằm trục lợi, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã giao các bộ, cơ quan liên quan: Công an, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, UBND các tỉnh, thành phố kịp thời cảnh báo người lao động và yêu cầu xử lý nghiêm các hành vi thu gom sổ bảo hiểm xã hội, siết chặt quy trình chi trả để ngăn chặn các đối tượng trục lợi.

Việc mua bán, thu gom sổ bảo hiểm xã hội là bất hợp pháp (Ảnh minh họa: Bảo hiểm xã hội Việt Nam).

Cơ quan công an nhanh chóng vào cuộc

Ngay sau khi phát hiện sự việc các đối tượng lập trang Facebook giả mạo cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Bình Dương để tổ chức thu mua sổ BHXH của người lao động nhằm trục lợi, BHXH Việt Nam đã gửi thông tin về các trang Facebook lập ra với mục đích mua, thu gom sổ BHXH của người lao động để trục lợi tới Bộ Công an (Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao) đề nghị xử lý, ngăn chặn các hoạt động này trên môi trường mạng. Đồng thời, BHXH tỉnh Bình Dương đã có công văn gửi Công an tỉnh Bình Dương báo cáo tình hình trên và đề nghị cơ quan Công an phối hợp vào cuộc để điều tra xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Theo đề nghị của BHXH Việt Nam, ngày 9/4, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công an đã nhanh chóng xử lý và gỡ bỏ hoàn toàn trang Facebook mạo danh BHXH tỉnh Bình Dương và các trang Facebook tổ chức thu mua sổ BHXH khác.

Đối tượng Ngô Thị Thúy Kiều tại Cơ quan Công an. (Ảnh: TTXVN)

Đặc biệt, ngay trong chiều 13/4, A05 phối hợp Công an TP Hồ Chí Minh và Công an tỉnh Bình Dương triệu tập hai đối tượng Ngô Thị Thúy Kiều và chồng là Lê Quốc Việt (sinh năm 1990, quê Bình Định), ngụ tại quận 12, TP Hồ Chí Minh để làm rõ hành vi mạo danh cơ quan BHXH tỉnh Bình Dương, thu mua sổ BHXH để trục lợi bất chính.

Trong quá trình xác minh, A05 xác định vợ chồng Kiều - Việt đã lập trang Facebook giả mạo BHXH tỉnh Bình Dương để thu mua sổ BHXH của người lao động mất việc do dịch bệnh. Bên cạnh trang "Bảo hiểm xã hội tỉnh Bình Dương", hai vợ chồng này còn lập hàng loạt tài khoản khác để giao dịch như: "Thu mua bảo hiểm xã hội giá cao", "Thu mua bảo hiểm xã hội"…

Ngoài ra, cơ quan công an đã thu được hàng chục sổ BHXH của công nhân và nhiều tài liệu liên quan khác. Bộ Công an đang chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ và công an địa phương điều tra làm rõ những người có hành vi tương tự.

Theo A05, Bộ Công an sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các địa phương và Bộ, ngành liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo người dân và kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi mua gom sổ BHXH, siết chặt quy trình chi trả để ngăn chặn các đối tượng trục lợi, bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của người lao động, cũng như uy tín của ngành BHXH.

Thiếu tướng Lê Minh Hạnh, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) khuyến cáo, người lao động phải hiểu rõ giá trị của cuốn sổ BHXH đối với mỗi cá nhân, mỗi người lao động. Các hành vi mua bán sổ BHXH đều là các hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý nghiêm minh trước pháp luật.

Siết chặt quy trình chi trả bảo hiểm xã hội một lần

Đồng thời, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình tại Công văn số 2858/VPCP-NC ngày 12/4 về việc thông tin báo chí phản ánh việc nhiều đối tượng thu gom, mua bán sổ BHXH nhằm trục lợi, ngày 13/4, cơ quan BHXH Việt Nam đã nhanh chóng ban hành Công văn số 1164/BHXH-CSXH về việc thực hiện Công văn số 2858/VPVP-NC về việc ngăn chặn trục lợi hưởng BHXH và Công văn số 1165/BHXH-ST về việc lạm dụng chính sách BHXH của người lao động gửi Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

Theo đó để triển khai Công văn số 1164/BHXH-CSXH, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH tỉnh, thành phố thực hiện ngay một số nội dung sau: Khẩn trương rà soát, nắm tình hình thu gom, mua bán sổ BHXH tại địa bàn quản lý theo phản ánh.

Thực hiện đúng quy định của chính sách pháp luật về BHXH, các quy trình nghiệp vụ và chỉ đạo của BHXH Việt Nam, thực hiện chặt chẽ các nội dung sau: Khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng BHXH một lần của người lao động, phải kiểm soát các thông tin tại Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB), đối chiếu dữ liệu trên Hệ thống với thông tin trên sổ BHXH và Đơn đề nghị, bảo đảm các thông tin của người hưởng phải thống nhất; kiểm tra tính pháp lý của Giấy ủy quyền hoặc Hợp đồng ủy quyền. Khi xem xét giải quyết phải kiểm tra, đối chiếu bảo đảm đủ điều kiện giải quyết hưởng BHXH một lần theo quy định tại Điều 60 Luật BHXH, Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 ngày 22-6-2015 của Quốc hội và Điều 4 Thông tư số 56/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017 của Bộ Y tế.

Khi trả kết quả giải quyết hưởng BHXH một lần phải kiểm tra, đối chiếu kỹ giấy tờ tùy thân của người nhận kết quả; bảo đảm trả hồ sơ, trả tiền đúng cho người lao động hoặc người được ủy quyền hợp pháp.

Đồng thời, tiến hành thẩm tra, thống kê những trường hợp một người được ủy quyền nhận BHXH một lần cho từ hai người trở lên, kiểm soát để phát hiện dấu hiệu trục lợi từ việc thu gom, mua bán sổ BHXH.

Chủ động phối hợp với các cơ quan, ban, ngành tại địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về BHXH để nâng cao nhận thức của người lao động về quyền lợi hưởng chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước; đồng thời cảnh báo đến người dân, người lao động để không bị lôi kéo xúi giục bán sổ BHXH và kịp thời phát hiện, tố giác các hành vi vi phạm.

Báo cáo UBND tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền của địa phương phối hợp với BHXH tỉnh có biện pháp ngăn chặn kịp thời tình trạng thu gom, mua bán sổ BHXH nhằm trục lợi; điều tra, kết luận xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm điển hình.

Bên cạnh đó, tại Công văn số 1165/BHXH-ST gửi: Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, BHXH Việt Nam đã có một số kiến nghị.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, sổ BHXH được cấp và giao cho từng người lao động giữ để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ BHXH và là cơ sở để giải quyết các chế độ BHXH, BH thất nghiệp. Việc mua bán, chuyển nhượng hoặc cầm cố, thế chấp sổ BHXH là các hành vi vi phạm pháp luật.

Tuy nhiên, thời gian qua, tại một số tỉnh, thành phố có tình trạng đối tượng mạo danh cơ quan BHXH lập ra các trang Facebook, công khai số điện thoại để rao thu mua, thanh lý sổ BHXH trước thời hạn của người lao động nhằm trục lợi.

Để quản lý chặt chẽ việc quản lý sổ BHXH khi giải quyết các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật, bảo đảm quyền lợi cho người lao động, ngăn chặn tình trạng trên, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội thống nhất cho phép cơ quan BHXH các cấp tạm thời không nhận hồ sơ của người lao động ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ và nhận hộ tiền hưởng trợ cấp BHXH một lần, trừ trường hợp người lao động bị ốm đau, tai nạn lao động không thể đến cơ quan BHXH (có Giấy xác nhận của cơ sở y tế về tình trạng sức khỏe của người ủy quyền) để tránh tình trạng lạm dụng và việc mua bán, thu gom sổ BHXH để trục lợi như hiện nay.

Theo Báo Nhân dân