Phản ứng quyết liệt

Giới chức Mỹ cho biết, các tuyến giao thông giữa Mỹ và Mexico ngày 25/11 đã bị đình chỉ trong nhiều giờ tại cửa khẩu San Ysidro giữa San Diego (Mỹ) và Tijuana (Mexico), làm gián đoạn giao thương tại một trong những tuyến biên giới trên bộ sầm uất nhất Tây bán cầu. Nhân viên Cơ quan Bảo vệ biên giới và hải quan Mỹ cũng đã phải sử dụng hơi cay để ngăn người di cư tìm cách vượt hàng rào thép gai giữa Mexico và Mỹ.

Trước đó, cảnh sát Mexico đã giải tán cuộc biểu tình của người di cư, khiến nhiều người tìm cách trèo hàng rào, vượt làn xe ôtô để sang lãnh thổ Mỹ trái phép. Đây chỉ là một trong các cuộc biểu tình diễn ra hàng ngày của người di cư từ Trung Mỹ, nhằm phản đối tình trạng chậm trễ trong xét duyệt hồ sơ xin tỵ nạn của Mỹ.

Chính quyền Mexico cho biết, đã giành lại kiểm soát cửa khẩu, sau khi ước tính khoảng 500 người di cư tìm cách vượt qua cửa khẩu để sang Mỹ một cách bạo lực. Mexico còn tuyên bố, sẽ trục xuất ngay lập tức bất kỳ người di cư nào tìm cách vào Mỹ trái phép. Các đàm phán viên của Mỹ và Mexico ngày 25/11 đã nhóm họp để thảo luận kế hoạch giữ người di cư từ Trung Mỹ ở Mexico, trong thời gian Mỹ cân nhắc yêu cầu xin tỵ nạn của những người này.

Duncan Wood, Giám đốc Viện Nghiên cứu Mexico tại Trung tâm Nghiên cứu Wilson ở Washington cho rằng, đóng cửa khẩu San Ysidro là phản ứng quyết liệt nhưng cần thiết của chính quyền Mỹ trước sự việc nghiêm trọng, nhằm thiết lập lại trật tự khu vực này. Tuy nhiên, ông Wood cảnh báo, việc đóng cửa khẩu như San Ysidro trên mức tạm thời, có thể gây thiệt hại nhiều triệu USD và làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động thương mại cũng như cuộc sống ở khu vực biên giới. Theo Cơ quan Quản trị tổng hợp Mỹ, ước tính mỗi ngày khoảng 70.000 phương tiện và 20.000 người đi bộ từ Mexico sang Mỹ qua cửa khẩu San Ysidro.

Cuộc chiến chống nhập cư trái phép tăng nhiệt

Căng thẳng gia tăng tại biên giới tây nam của Mỹ những ngày gần đây, khi đoàn caravan gồm hàng nghìn người di cư từ các nước Trung Mỹ, chủ yếu là Honduras và Guatemela, vượt hàng nghìn kilômét bằng đường bộ đến Mexico để tiếp cận biên giới Mỹ. Ước tính khoảng 5.000 người di cư Trung Mỹ tập trung tại Tijuana. Những người này cho biết, sẽ đợi ở Tijuana cho đến khi xin được quy chế tỵ nạn ở Mỹ, bất kể Washington tăng cường các biện pháp siết chặt biên giới. Hầu hết người di cư từ Trung Mỹ mong muốn thoát khỏi cảnh nghèo, tình trạng bạo lực ở quê nhà và tìm kiếm cuộc sống mới trên đất Mỹ. Theo các nhà quan sát, mặc dù số người di cư Trung Mỹ tập trung tại biên giới Mexico - Mỹ chưa quá lớn, nhưng bất ổn tại đây khiến tình hình trở nên khó kiểm soát.

Trước thách thức từ dòng người di cư Trung Mỹ đổ về biên giới tây nam, Tổng thống Trump đã chỉ đạo Lầu Năm Góc điều 5.800 binh sĩ tới biên giới với Mexico, nhằm hỗ trợ Cơ quan Bảo vệ biên giới và hải quan Mỹ; đồng thời cảnh báo, sẵn sàng đóng cửa toàn bộ biên giới tây nam, nếu Mexico không ngăn được dòng người di cư sang Mỹ.

Bộ Chỉ huy phía Bắc của Mỹ cho biết, đã điều động quân cảnh tới cửa khẩu San Ysidro và triển khai các chướng ngại vật nhằm tăng cường cho tuyến cửa khẩu - biên giới. Theo Bộ Chỉ huy phía Bắc, mặc dù quân nhân của Bộ Quốc phòng không có chức năng thực thi pháp luật nhưng được ủy quyền để hỗ trợ nhân viên Cơ quan Bảo vệ biên giới và hải quan. Bộ trưởng An ninh Nội địa Kirstjen Nielsen tuyên bố, chính quyền Mỹ sẽ tiếp tục hiện diện “mạnh mẽ” dọc theo biên giới Tây Nam và sẽ truy tố bất kỳ ai gây thiệt hại tài sản liên bang hoặc vi phạm chủ quyền của Mỹ.

Tổng thống Donald Trump miêu tả, sự di chuyển của đoàn người di cư từ Trung Mỹ như một cuộc “tấn công” vào biên giới Mỹ và tuyên bố sẽ không cho phép bất cứ người nhập cư trái phép nào xin tỵ nạn tại Mỹ. Nhà lãnh đạo này cho rằng, những người di cư từ Trung Mỹ đã khai thác lỗ hổng trong luật tỵ nạn và đổ lỗi cho đảng Dân chủ phải chịu trách nhiệm về tình trạng này.

Các nhà phân tích dự báo, cuộc chiến chống nhập cư trái phép của Tổng thống Trump sẽ ngày càng tăng nhiệt. Kể từ khi lên nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã chủ trương siết chặt nhập cư, đồng thời thúc ép Quốc hội Mỹ cấp ngân sách cho kế hoạch xây tường ở biên giới với Mexico nhằm ngăn người nhập cư trái phép vào nước này. Ông Trump còn đề nghị tăng cường 5.000 nhân viên cho Lực lượng Tuần tra biên giới và 10.000 người nữa cho Cơ quan Thực thi di trú và hải quan.

Theo Ngọc Khánh/Báo Đại biểu Nhân dân ​