Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Đảng viên đi trước, làng nước theo sau” chính là đề cập đến vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên trong công tác tuyên truyền, vận động, giữ mối quan hệ “máu thịt” giữa Đảng với các tầng lớp nhân dân nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng.

Khi mới ra đời, Đảng bị thực dân, phong kiến truy lùng, khủng bố vì thế phải hoạt động bí mật và khi ấy chưa có chính quyền, Đảng tuyên truyền, giác ngộ lý tưởng cách mạng thông qua đội ngũ cán bộ, đảng viên; thông qua các thành viên của Mặt trận và các hội viên của các tổ chức đoàn thể để thiết lập mối quan hệ mật thiết giữa “Đảng với Dân”, lãnh đạo Nhân dân tiến hành cuộc cách mạng dân tộc, dân chủ giành độc lập cho dân tộc, tự do cho Nhân dân.

Trong cuộc đấu tranh trường kỳ, đầy hi sinh, gian khổ đã xuất hiện nhiều tấm gương của các cán bộ, đảng viên kiên trung hết lòng vì nước, vì dân, vì lý tưởng của Đảng đã tác động sâu sắc đến nhận thức, tình cảm và hành động của các tầng lớp nhân dân, nên Nhân dân đã tin tưởng vào Đảng, theo Đảng làm cách mạng; hết lòng nuôi dưỡng, che chở, bảo vệ cán bộ, đảng viên, hi sinh cả tài sản, tính mạng để bảo vệ cách mạng, bảo vệ lý tưởng của Đảng, của Bác Hồ.

Do vậy, phát huy tính tiền phong, gương mẫu về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, có trách nhiệm cao trong thực hiện nhiệm vụ chức trách được giao của mỗi cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị có vị trí quan trọng, quyết định để củng cố, xây dựng niềm tin của Nhân dân với Đảng, để Nhân dân mãi mãi yêu mến gọi Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng ta một cách tự nguyện, tin tưởng trao gửi quyền lãnh đạo tuyệt đối cho Đảng Cộng sản Việt Nam.

Ngày nay, Đảng ta đã trở thành Đảng cầm quyền và đang lãnh đạo chính quyền quản lý toàn bộ xã hội, Đảng luôn quan tâm đến công tác xây dựng, phát triển và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu của Đảng và đã ban hành nhiều Nghị quyết về công tác này, như:

Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa VIII) về “Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tiếp tục xây dựng Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong sạch, vững mạnh”; Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về “tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”; Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) về “đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị”...

Tại Đại hội XIII của Đảng, trong Báo cáo chính trị, Đảng ta đã đề ra mục tiêu tổng quát là: “Nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa”.

Thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các cấp ủy đảng đã quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng, củng cố, kiện toàn tổ chức cơ sở đảng, phát triển và nâng cao chất lượng đảng viên sinh hoạt ở hơn 270 nghìn chi bộ, thuộc gần 60 nghìn tổ chức cơ sở đảng.

Đại đa số cán bộ, đảng viên có ý chí rèn luyện, chấp hành nghiêm các quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; giữ gìn phẩm chất, đạo đức, lối sống, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, liên hệ mật thiết với Nhân dân, tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước không chỉ ở nơi làm việc, mà ở cả nơi cư trú, dù khó khăn, gian khổ đến mấy cũng vượt qua; gương mẫu trong việc giải quyết các mối quan hệ hàng xóm láng giềng, quan hệ đồng chí, đồng nghiệp, tham gia tích cực vào các phong trào thi đua yêu nước ở cơ sở, ở khu dân cư…

Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học “Kiện toàn tổ chức bộ máy, cán bộ cơ quan Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp tỉnh, cấp huyện để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới”, tháng 4/2023. ẢNH: HƯƠNG DIỆP

Tuy nhiên, trong đội ngũ cán bộ, đảng viên hiện nay vẫn có người không giữ được bản lĩnh chính trị và phẩm chất cách mạng, quên đi lời thề khi được kết nạp Đảng, suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, xa rời tôn chỉ, mục đích của Đảng, không chấp hành nghiêm các nguyên tắc tổ chức của Đảng; không kiên định lý tưởng chủ nghĩa xã hội, phụ họa theo những nhận thức lệch lạc, quan điểm sai trái, sa sút ý chí phấn đấu, không gương mẫu trong công tác; né tránh trách nhiệm, thiếu trách nhiệm, trung bình chủ nghĩa, làm việc qua loa, đại khái, kém hiệu quả; không còn ý thức hết lòng vì nước, vì dân, không làm tròn chức trách, nhiệm vụ được giao.

Ở nhiều chi bộ tồn tại tình trạng cán bộ, đảng viên không vi phạm pháp luật, nhưng không tiên phong, gương mẫu đi đầu, thấy sai không đấu tranh, thấy đúng không bảo vệ “dĩ hòa, vi quý”, "mũ ni che tai", giữ an toàn cho riêng mình hoặc bị các doanh nghiệp tư nhân mua chuộc, cám dỗ bởi những lợi ích vật chất tầm thường tiếp tay cho “lợi ích nhóm, cho sân sau” như đã xảy ra trong các vụ án Ban Chỉ đạo Trung ương đang xử lý như: vụ Việt Á, vụ giải cứu công dân, vụ đăng kiểm…

Ở một số tổ chức cơ sở đảng xuất hiện cán bộ, đảng viên là hệ lụy của tư tưởng “con ông, cháu cha, chạy chọt, bổ nhiệm thần tốc”, hạn chế về trình độ, năng lực, đạo đức, lối sống, chỉ chăm lo lợi ích cho cá nhân, thiếu sự gương mẫu trước đồng nghiệp và Nhân dân, tự kiêu, tự đại không tôn trọng quyền làm chủ của quần chúng, nhưng vẫn được những “bàn tay vô hình” che chắn, nâng đỡ... Điều này đã tác động không nhỏ đến lý tưởng phấn đấu của quần chúng ưu tú và một bộ phận cán bộ, đảng viên và trở thành lực cản “con sâu bỏ rầu nồi canh”, gây mất đoàn kết nội bộ và nhiều hệ lụy khác...              

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách, đạo đức. Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước”. Mực thước của người cán bộ, đảng viên phải được thể hiện ở mọi lúc, mọi nơi và trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội “nó không phải trên trời rơi xuống” mà phải do chính người cán bộ, đảng viên tự tu dưỡng, rèn luyện thông qua quá trình phấn đấu không mệt mỏi mới có được.

Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã căn dặn: "Tất cả cán bộ chính quyền, tất cả cán bộ đoàn thể và tất cả các hội viên của các tổ chức nhân dân... đều phải phụ trách dân vận" "dân vận khéo thì việc gì cũng thành công".

Nhân dân rất công minh, sáng suốt, biết đánh giá đúng sai, biết tin tưởng, kính trọng, gần gũi với những cán bộ, đảng viên tốt vì lợi ích chung và ngược lại Nhân dân xa lánh, khinh ghét những người mà họ nhận thấy kiêu ngạo, thiếu trung thực, không gương mẫu trong công việc và lối sống. Điều đó làm cho lòng tin của Nhân dân đối với một bộ phận cán bộ, đảng viên bị suy giảm, mất đi hình ảnh thiêng liêng của Đảng, của cán bộ, đảng viên trong những năm tháng hào hùng đấu tranh giành độc lập dân tộc, tự do cho Nhân dân.

Do vậy, trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, công tác phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên trong công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân có ý nghĩa quan trọng xây dựng mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với Nhân dân và Nhân dân với Đảng; là công tác cơ bản của Đảng, là trách nhiệm của các tổ chức Đảng và toàn bộ đảng viên. Nếu cán bộ, đảng viên coi nhẹ công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân, không liên hệ gắn bó với Nhân dân thì uy tín sẽ suy giảm nhanh chóng, nó tác động đến tính tiêu cực của quần chúng đối với công việc và niềm tin đối với tổ chức Đảng.

Thực tế hiện nay, có tổ chức cơ sở Đảng, đảng viên chưa có nhận thức đầy đủ và đúng đắn về trách nhiệm của mình đối với công tác quần chúng của Đảng. Nhiều đảng viên nói đến công tác dân vận thì có quan niệm rất đại khái, chung chung không biết mình phải làm công tác quần chúng như thế nào? Có đảng viên hiểu đơn giản rằng công tác vận động Nhân dân là của Mặt trận và các tổ chức đoàn thể, của chi bộ; là công tác theo dõi, giúp đỡ các quần chúng ưu tú phấn đấu vào Đảng…

Chính vì vậy, để tăng cường mối quan hệ gắn bó giữa Đảng với Nhân dân, củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng trong xu thế bùng nổ thông tin và sức mạnh lan tỏa của công nghệ trong không gian mạng, phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, các tổ chức trong hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở cần thực hiện thật tốt các nhiệm vụ sau:

Một là, tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở có phẩm chất tư tưởng, chính trị tuyệt đối trung thành với Đảng, với Nhân dân, có đạo đức trong sáng, lành mạnh gương mẫu “đi trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”.

Tăng cường công tác biểu dương, động viên, tôn vinh cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên trong các tổ chức, đoàn thể để nhân rộng điển hình, lan tỏa tinh thần cống hiến vì Đảng, vì Dân, khơi dậy và phát huy tinh thần “đảng viên đứng mũi chịu sào” có tâm, có tầm, gương mẫu, dấn thân trở thành tấm gương sáng để Nhân dân tin tưởng, noi theo.

Hai là, cán bộ, đảng viên phải không ngừng học tập, rèn luyện để có năng lực tuyên truyền, tiên phong về mặt lý luận, tư tưởng trong việc thực hiện các nhiệm vụ được giao và hoạt động xã hội.

Đặc biệt, trước những tình huống phức tạp, nhất là âm mưu xuyên tạc, lôi kéo, kích động của các thế lực thù địch, cán bộ, đảng viên vừa phải thể hiện được bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, vừa phải có được thông tin và kỹ năng thuyết phục, vận động quần chúng tin tưởng vào Đảng, Nhà nước, chủ động đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu của các thế lực phản động.

Bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên phải được thể hiện rõ trong lời nói, việc làm, nhất là qua phát ngôn, bày tỏ chính kiến, quan điểm, kể cả thông qua kênh mạng xã hội nên phải nắm rõ, nắm vững, nói, viết, làm theo đúng chủ trương, đường lối, nghị quyết, chỉ thị của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; thực hiện tốt nội quy, quy định của cơ quan, đơn vị; gương mẫu đảm nhận những công việc mới, công việc khó do tổ chức giao cho.

Ba là, thực hiện nghiêm chỉnh nguyên tắc tự phê bình và phê bình với tinh thần thẳng thắn, xây dựng, không “dĩ hòa vi quý”, kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, rèn luyện đạo đức, lối sống, tiền phong, gương mẫu nói đi đôi với làm, có phong cách công tác tốt, thái độ đúng đắn với Nhân dân thực hiện theo Bản đăng ký cam kết hàng năm trong việc học tập tư tưởng, phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh, nhất là đảng viên có chức, có quyền.

Trong sinh hoạt chi bộ thường kỳ và sinh hoạt chuyên đề chủ động đề xuất các giải pháp giúp chi bộ hoạt động có hiệu quả, chất lượng nhằm cụ thể hoá các nghị quyết, chỉ thị của Đảng thực sự đi vào cuộc sống.

Bốn là, tăng cường thực hiện công tác dân vận trong cả hệ thống chính trị, mỗi tổ chức đều có chức năng, nhiệm vụ và phương thức hoạt động riêng, nhưng trong mọi hoạt động của hệ thống chính trị các cấp phải chú trọng công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục Nhân dân.

Bản thân đội ngũ, cán bộ, đảng viên phải tiên phong, gương mẫu, thường xuyên rèn luyện, tu dưỡng, lấy hiệu quả công tác thực tế và sự tín nhiệm của Nhân dân làm thước đo hoàn thành nhiệm vụ để xứng đáng là người cán bộ, đảng viên của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Hà Thị Khiết -  Nguyên Bí thư Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch không chuyên trách

Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.