Việc cách ly, giãn cách xã hội có thể tác động tới sức khỏe tâm lý của nhiều người. Ảnh: Getty Images

Trong báo cáo khoa học mới, WHO cũng chỉ ra cuộc khủng hoảng do đại dịch COVID-19 đã cản trở đáng kể các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần và làm dấy lên lo ngại về tình trạng gia tăng các ca tự tử.

Báo cáo được thực hiện dựa trên tổng hợp nhiều nghiên cứu, xác định rằng chỉ riêng trong năm 2020, số ca mắc hội chứng rối loạn trầm cảm trên thế giới tăng 27,6%. Trong năm đầu tiên đại dịch xảy ra, số ca mắc chứng rối loạn lo âu trên toàn cầu tăng 25,6%. Theo chuyên gia về sức khỏe thần kinh của WHO Brandon Gray, xét về quy mô thì đây là mức tăng rất lớn.

Báo cáo chỉ ra đại dịch đã có tác động đáng kể tới sức khỏe tâm thần và đời sống của người dân. Những nơi ghi nhận tình trạng gia tăng cao nhất là những nơi ghi nhận tỷ lệ ca mắc mới hằng ngày và tình trạng hạn chế di chuyển ở mức cao. Trẻ em gái và phụ nữ cũng chịu ảnh hưởng nặng nề hơn nam giới. Người trẻ, đặc biệt trong nhóm tuổi từ 20-24, chịu tác động nghiêm trọng hơn người cao tuổi.

Về số ca tự tử, các số liệu được tổng hợp không phản ánh một xu hướng toàn cầu rõ ràng, có nơi ghi nhận tình trạng tự tử gia tăng nhưng cũng có nơi giảm hoặc giữ nguyên như trước đại dịch. Chuyên gia Gray chỉ ra rằng có thể điều này là do quá trình thu thập và phân tích số liệu liên quan thường bị gián đoạn. Tuy nhiên, báo cáo có đoạn nêu rõ kể từ khi đại dịch bùng phát, nguy cơ xảy ra các hành vi tự tử cao hơn, bao gồm cả hành động tìm cách tự tử hoặc tự hại chính mình trong giới trẻ.

Tình trạng kiệt sức ở nhân viên y tế, sự cô đơn và lo âu khi có kết quả chẩn đoán mắc COVID-19 cũng làm gia tăng nguy cơ xuất hiện các ý nghĩ quyên sinh. Báo cáo của WHO chỉ ra người rối loạn tâm thần cũng có nguy cơ cao hơn bị bệnh nặng hoặc tử vong do COVID-19. Tuy nhiên, cần có thêm các nghiên cứu để có kết luận chắc chắn về vấn đề này.

Bên cạnh đó, báo cáo của WHO cũng nêu rõ các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần ngoại trú đã bị gián đoạn đáng kể trong năm 2020 vì đại dịch bùng phát. Tình trạng này có thể được giảm thiểu bằng cách chuyển sang hình thức tư vấn trực tuyến. Tuy nhiên, hình thức này cũng có những hạn chế nhất định, làm giảm hiệu quả của các liệu pháp chăm sóc, đặc biệt khó tiếp cận với những người không có sẵn kết nối internet hoặc không nhiều kiến thức về kỹ thuật.

Chuyên gia Gray cho rằng những khó khăn trong việc ứng phó với các thách thức nảy sinh trong thời gian đại dịch chủ yếu là do các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần chưa được đầu tư đúng đắn trong nhiều thập kỷ.

Theo Lê Ánh (TTXVN)