Các Sở, ngành của thành phố chưa thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước chuyên ngành đã dẫn đến dự án tại 18 Cao Bá Quát bị kéo dài hơn 10 năm; đất để trống từ năm 2010 không sử dụng gây lãng phí đất đai, tài sản nhà nước.

Hà Nội quy trách nhiệm cho nhiều cán bộ để xảy ra sai phạm

Theo tài liệu phóng viên thu thập được, việc Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội tiến hành lập và triển khai đầu tư dự án khu văn phòng Công ty tại số 18 phố Cao Bá Quát, phường Điện Biên, quận Ba Đình, thành phố Hà nội nhằm nâng cấp trụ sở làm việc, tăng diện tích sử dụng là cần thiết và phù hợp với chủ trương được UBND thành phố Hà Nội chấp thuận.

Tại văn bản số 972/UBND-TNMT về việc kết luận thanh tra và chỉ đạo xử lý sau thanh tra việc triển khai đầu tư dự án có sử dụng tại 18 Cao Bá Quát, Ba Đình nêu rõ, trong quá trình triển khai thủ tục đầu tư, một số lãnh đạo Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội đã thiếu trách nhiệm, thực hiện trình tự đầu tư dự án không đúng quy định của pháp luật. Các Sở, ngành của thành phố chưa thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước chuyên ngành đã dẫn đến dự án kéo dài hơn 10 năm; đất để trống từ năm 2010 không sử dụng gây lãng phí đất đai, tài sản nhà nước.

UBND thành phố Hà Nội đã quy trách nhiệm của lãnh đạo các Sở, ngành để xảy ra sai phạm tại dự án 18 Cao Bá Quát.

Theo Kết luận của Thanh tra Hà Nội, Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội đã ban hành Quyết định 317/QĐ-MTĐT ngày 24/8/2009 về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng Khu văn phòng Công ty tại số 18 phố Cao Bá Quát với tổng mức đầu tư là 206 tỷ đồng, lớn hơn 50% tổng tài sản của Công ty tại Báo cáo tài chính ngày 31/12/2008 (tổng giá trị tài sản của Công ty đến cuối năm 2008 là hơn 306 tỷ đồng) là vượt thẩm quyền, vi phạm Điểm d Khoản 1, Điều 64 Luật Doanh nghiệp 2005 quy định về quyền của chủ sở hữu Công ty.

“d) Quyết định các dự án đầu tư có giá trị bằng hoặc lớn hơn 50% tổng giá trị tài sản được ghi trong báo cáo tài chính gần nhất của công ty hoặc một tỷ lệ khác nhỏ hơn quy định tại Điều lệ công ty”. Trách nhiệm này thuộc về ông Nguyễn Văn Hòa, nguyên Phó Tổng Giám đốc và các phòng, ban có liên quan của Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội.

Ngày 26/7/2005, UBND thành phố Hà Nội đã có Quyết định số 110/2005/QĐ-UB chuyển Công ty Môi trường đô thị Hà Nội thuộc Sở Giao thông Công chính thành Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội là đơn vị 100% vốn Nhà nước trực thuộc UBND thành phố Hà Nội nên việc Sở Giao thông vận tải (trước đây là Sở Giao thông Công chính) có văn bản số 1701/GTCC ngày 28/7/2005 thống nhất chủ trương thực hiện thủ tục hợp thức hóa quyền sử dụng đất và lập dự án Khu văn phòng Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội tại 18 Cao Bá Quát là không đúng thẩm quyền. Việc làm trên dẫn đến Sở Quy hoạch Kiến trúc căn cứ vào văn bản của Sở Giao thông Công chính để chấp thuận Quy hoạch tổng mặt bằng và phương án kiến trúc dự án là không phù hợp. Trách nhiệm thuộc về ông Phạm Quốc Trường (nay đã nghỉ hưu) và các phòng, ban có liên quan của Sở Giao thông Công chính (nay là Sở Giao thông vận tải).

Liên đới trách nhiệm với Sở Giao thông vận tải, Sở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội có các văn bản chấp thuận Quy hoạch tổng mặt bằng và phương án kiến trúc (lần 1 tại văn bản số 1710/75QHKT-P2 ngày 20/10/2015 và số 75QHKT-P2 ngày 23/01/2006; lần 2 tại các văn bản số 771/QHKT ngày 04/11/2008) cho dự án Khu văn phòng Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội tại khu đất 18 Cao Bá Quát là không phù hợp với Quy hoạch chi tiết quận Ba Đình tỷ lệ 1/2000 đã được UBND thành phố Hà Nội phê duyệt. Trách nhiệm thuộc về hai ông Nguyễn Tuấn Khải và ông Nguyễn Văn Hải, nguyên Phó Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc và các phòng, ban liên quan của này.

Bên cạnh đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan đầu mối tiếp nhận hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận đầu tư, nhưng sau khi tiếp nhận hồ sơ xin điều chỉnh Giấy chứng nhận đầu tư của Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội đã không gửi hồ sơ và lấy ý kiến các Sở, ngành liên quan để thẩm định dự án là chưa thực hiện đúng Khoản 2 Điều 49 Nghị định 108/2006/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Đầu tư:

“2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ dự án đầu tư, cơ quan tiếp nhận hồ sơ kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và gửi hồ sơ lấy ý kiến thẩm tra của sở, ngành liên quan; trường hợp cần thiết thì gửi hồ sơ lấy ý kiến các Bộ, ngành liên quan.

Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, cơ quan tiếp nhận hồ sơ thông báo bằng văn bản cho nhà đầu tư biết để sửa đổi, bổ sung hồ sơ”.

Sau khi thẩm định hồ sơ, Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu cho UBND thành phố cấp Giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh cho Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội trong đó vốn vay thực hiện dự án 228 tỷ đồng, lớn hơn 50% tổng giá trị tài sản báo cáo năm 2010 của Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (tổng giá trị tài sản năm 2010 của Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội là gần 403 tỷ đồng), trong khi chưa có ý kiến chấp thuận của chủ sở hữu là UBND thành phố Hà Nội về huy động vốn để thực hiện dự án là không thực hiện đúng khoản 3.1 Thông tư 117/2010/TT-BTC ngày 05/8/2010 của Bộ Tài chính hướng dẫn cơ chế tài chính của Công ty TNHH MTV do Nhà nước làm chủ sở hữu.

“Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty (đối với công ty không có Hội đồng thành viên) quyết định các phương án huy động vốn có giá trị không vượt quá giá trị vốn điều lệ hoặc tỷ lệ khác nhỏ hơn quy định tại Điều lệ công ty, hoặc không vượt quá mức giá trị tối đa quy định tại Điều lệ công ty”.

Theo Khoản 3 Điều 12 Điều lệ tổ chức hoạt động  của Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội quy định:

“Điều 12: Quyền hạn của chủ sở hữu Công ty

3. Quyết định dự án đầu tư, bán tài sản, hợp đồng vay, cho vay có giá trị lớn hơn 50% tổng giá trị tài sản được ghi trong báo cáo tài chính của Công ty tại thời điểm gần nhất theo đề nghị của Chủ tịch Công ty”.

Để xảy ra sai phạm này, trách nhiệm thuộc về Sở Kế hoạch và Đầu tư mà trực tiếp là ông Trần Ngọc Nam, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư và các phòng, ban liên quan của Sở Kế hoạch và Đầu tư.

Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội ký hợp đồng hợp tác đầu tư xây dựng và khai thác dự án Khu văn phòng Công ty tại 18 Cao Bá Quát với Công ty Cổ phần Đầu tư Bắc Hà (hoạt động đầu tư ra ngoài Công ty) là vượt thẩm quyền (trường hợp này là UBND thành phố Hà Nội), vi phạm Điểm d, Khoản 3, Điều 12 Nghị định 199/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 của Chính phủ quy định thẩm quyền quyết định đầu tư dự án ngoài công ty nhà nước. “d) Đối với công ty được thiết kế để thực hiện chủ yếu, thường xuyên, ổn định các sản phẩm, dịch vụ công ích nếu đầu tư vốn ra ngoài công ty phải trình đại diện chủ sở hữu quyết định”.

Để xảy ra sai phạm trách nhiệm thuộc về ông Nguyễn Văn Hòa, nguyên Phó Tổng Giám đốc và ông Chử Văn Chừng, nguyên Tổng Giám đốc và một số phòng, ban của Công ty.

Khắc phục sai phạm và xử lý cán bộ sau thanh tra

Trước những sai phạm tại dự án, UBND thành phố Hà Nội có Công văn số 774/UBND-TNMT ngày 27/01/2014 yêu cầu Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội làm việc với đối tác là Công ty Cổ phần Đầu tư Bắc Hà để chấm dứt hợp đồng hợp tác đầu tư xây dựng và khai thác dự án Khu văn phòng tại 18 Cao Bá Quát theo quy định do vi phạm quy định pháp luật, nhưng đến thời điểm sau thanh tra, Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội vẫn chưa hoàn thành thủ tục chấm dứt hợp đồng.

Sau đó, UBND thành phố Hà Nội tiếp tục ra “tối hậu thư” yêu cầu Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm của cá nhân, tập thể có sai phạm nêu trong kết luận Thanh tra, có hình thức xử lý theo quy định của pháp luật và báo cáo UBND thành phố kết quả thực hiện.

Đối với việc xử lý trách nhiệm của lãnh đạo các Sở, ngành, UBND thành phố Hà Nội yêu cầu các Sở: Giao thông vận tải, Quy hoạch Kiến trúc, Kế hoạch và Đầu tư nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm đối với các cá nhân, tập thể có sai phạm theo kết luận Thanh tra và có hình thức xử lý theo quy định của pháp luật.

Trường hợp các cán bộ sai phạm đã chuyển công tác thì thông báo tới cơ quan đơn vị đó được biết. Đối với các cán bộ sai phạm đã nghỉ hưu theo chế độ thì mời đến trụ sở để thông báo, kiểm điểm nội dung sai phạm.

Văn bản số 2019/UBND-TNMT ngày 06/4/2016 về việc tiếp tục chỉ đạo xử lý sau thanh tra việc triển khai đầu tư dự án có sử dụng tại 18 Cao Bá Quát, Ba Đình

Sau chỉ đạo của UBND thành phố, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội đã có Quyết định số 63/QĐ-KH&ĐT ngày 08/3/2016 thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư do UBND thành phố Hà Nội cấp ngày 08/7/2011 cho Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội, Sở Quy hoạch Kiến trúc đã có Quyết định 827/QĐ-QHKT ngày 26/2/2016 về việc thu hồi các văn bản chấp thuận Quy hoạch tổng mặt bằng và  phương án kiến trúc đã cấp cho Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội.

Để tiếp tục giải quyết các tồn tại của dự án đầu tư xây dựng số 18 phố Cao Bá Quát, tại văn bản số 2019/UBND-TNMT ngày 06/4/2016, UBND thành phố Hà Nội giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường lập hồ sơ thu hồi toàn bộ diện tích đất tại số 18 Cao Bá Quát, phường Điện Biên, do Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội quản lý nhưng vi phạm pháp luật về đất đai; giao cho Sở Quy hoạch Kiến trúc giới thiệu địa điểm đất cho Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội nghiên cứu lập dự án trụ sở, văn phòng làm việc theo quy định.

Đã hơn một năm kể từ khi UBND thành phố Hà Nội ban hành các văn bản kết luận thanh tra và chỉ đạo xử lý sau thanh tra việc triển khai đầu tư dự án có sử dụng tại 18 Cao Bá Quát, Ba Đình, thế nhưng, đến nay khu đất “vàng” vẫn là bãi đất trống gây lãng phí đất đai, tài sản nhà nước. Sau những lùm xùm tại dự án, dư luận đang mong mỏi, UBND thành phố Hà Nội giải quyết dứt điểm vụ việc và có hình thức xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân đã để xảy ra sai phạm theo đúng quy định của pháp luật.

Phan Anh Tuấn