Công tác kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức thời gian qua chưa được thực hiện hiệu quả, dẫn đến nhiều bản kê khai tài sản, thu nhập không đầy đủ, không trung thực; nhất là những tài sản không thể kiểm tra, xác minh như tiền, vàng, ngoại tệ cất trong nhà hoặc mở tài khoản ở nước ngoài nhưng không khai báo. Do đó, các biện pháp đấu tranh phòng, chống tham nhũng thông qua kê khai tài sản, thu nhập chưa đạt kết quả, thiếu khả thi.
Việc kê khai tài sản, thu nhập hiện nay còn mang tính hình thức; ý thức, trách nhiệm trong kê khai tài sản, thu nhập chưa cao; việc kiểm tra, xác minh tài sản, thu nhập chỉ phục vụ công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, chưa phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng.
Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát việc kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức là rất khó khăn, do có sự tẩu tán tài sản bằng cách nhờ người thân đứng tên quyền sở hữu, do đó khó phát hiện và thu hồi tài sản tham nhũng. Khi xử lý hành vi tham nhũng và kiểm kê tài sản để thu hồi thì không còn tài sản do đã tẩu tán trước đó, cho nên nhiều vụ việc tham nhũng có số tài sản thất thoát, không thể thu hồi rất lớn.
Mục đích của việc kê khai tài sản, thu nhập là để cán bộ, công chức, viên chức có trách nhiệm kê khai, giải trình và chứng minh thu nhập một cách hợp pháp và ngăn chặn kịp thời các hành vi tham ô, tham nhũng có thể xảy ra. Muốn biết việc kê khai tài sản, thu nhập có trung thực hay không, các cơ quan quản lý phải thực hiện cả việc giám sát tài sản, thu nhập của vợ, chồng, con, cha, mẹ… của cán bộ, công chức; phối hợp với các cơ quan quản lý để xác minh liệu cán bộ, công chức, viên chức có sở hữu tài sản nào khác ngoài tài sản đã được kê khai hay không. Khi phát hiện kê khai không đầy đủ, có thể bị xử lý kỷ luật về mặt Đảng, chính quyền. Nhưng đối với tài sản kê khai không đầy đủ thì phải xử lý như thế nào? Có bị tịch thu sung công quỹ nhà nước hay không?
Để bảo đảm việc kê khai tài sản, thu nhập một cách đầy đủ, kịp thời, phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng cần tiếp tục hoàn thiện các quy định. Cụ thể, cán bộ, công chức, viên chức có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập phải trung thực, kịp thời, đầy đủ và rõ ràng. Nếu kiểm tra, xác minh việc kê khai không đầy đủ thì phải niêm phong và xử lý tài sản theo hướng: Nếu cố ý không kê khai nhằm che giấu tài sản tham nhũng, hoặc vô ý không kê khai nhưng giải trình không rõ ràng, không hợp lý… nguồn gốc hình thành tài sản thì phải tịch thu. Nếu vô ý không kê khai nhưng giải trình rõ ràng, hợp lý nguồn gốc hình thành tài sản thì xem xét trả lại, nhưng phải chịu các hình thức xử lý kỷ luật...
Theo Đỗ Văn Nhân/Báo Nhân dân