Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc gặp mặt, biểu dương các vị chức sắc tiêu biểu, lãnh đạo các tổ chức tôn giáo, khẳng định sự quan tâm, tôn trọng của Đảng, Nhà nước ta đối với quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân _Nguồn: vnanet.vn

Việt Nam là quốc gia đa dân tộc (gồm 54 dân tộc), đa tôn giáo (gồm 46 tổ chức tôn giáo), trong lịch sử chưa từng xảy ra xung đột dân tộc, tôn giáo nhưng trong thời kỳ đổi mới, hội nhập quốc tế hiện nay, do âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch nên đã xảy ra một số “điểm nóng” về chính trị - xã hội liên quan đến việc lợi dụng vấn đề dân tộc, vấn đề tôn giáo ở một số địa phương trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống như: Ở Tây Bắc chúng lập ra cái gọi “Vương quốc Mông”, Nhà nước “Tin Lành Vàng Trứ” chủ yếu trong đồng bào dân tộc Mông để gây các điểm nóng về an ninh trật tự. Hiện nay, ở một số địa phương thuộc 2 tỉnh Điện Biên, Lai Châu các thế lực thù địch trong và ngoài nước vẫn tiếp tục lén lút hoạt động tuyên truyền để dụ dỗ một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số đi theo, lừa bịp quần chúng bằng nhiều phiên bản mới để gắn vấn đề dân tộc với vấn đề tôn giáo như “đạo Giê Sùa”, “đạo Bà Cô Dợ”, thu hút một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số. Ở Tây Nguyên chúng gắn vấn đề dân tộc với vấn đề tôn giáo và nhân quyền nhằm tuyên truyền, kích động, gây xung đột dân tộc, tạo tiền đề cho sự chia rẽ, gây mất ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở một số địa phương trong vùng vào các năm 2001, 2004, 2008. Tiếp đó, chúng lại lập ra cái gọi là “Đạo Hà Mòn” gây ra các “điểm nóng” chính trị - xã hội ở một số địa phương trên địa bàn các tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắc Lắc. Ở Tây Nam Bộ chúng âm mưu đòi không dùng chữ Việt trong các bảng tên, con dấu ở chùa Khmer, đòi tách Phật giáo Nam tông Khmer ra khỏi Giáo hội Phật giáo Việt Nam… Nhận diện, phân tích, đánh giá những tác động của những “điểm nóng chính trị - xã hội” đã xảy ra ở một số địa phương vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ sẽ thấy được mức độ nguy hiểm của việc lợi dụng vấn đề dân tộc, gắn với vấn đề tôn giáo và nhân quyền nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc trong toàn bộ chiến lược diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch trong thời kỳ nước ta tăng cường mở rộng hội nhập quốc tế. Các thế lực đã đánh tráo và đồng nhất khái niệm quyền dân tộc tự quyết là quyền của quốc gia - dân tộc với quyền của các dân tộc thiểu số để tuyên truyền, xuyên tạc nhằm làm cho đồng bào các dân tộc ngộ nhận rằng, quyền dân tộc tự quyết là quyền của riêng đồng bào các dân tộc thiểu số. Từ đó, chúng tìm cách kích động, lôi kéo đồng bào dân tộc thiểu số đòi “quyền dân tộc tự quyết, tự quản”, thoát ly khỏi sự quản lý của Nhà nước, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc. Bởi vậy, việc phân tích, đánh giá mức độ thâm hiểm, những âm mưu gây rối thông qua việc lợi dụng vấn đề dân tộc, vấn đề tôn giáo của các phần tử phản động để tuyên truyền, vận động các tầng lớp xã hội hiểu rõ âm mưu, thủ đoạn của chúng là một công việc hết sức cần thiết, góp phần làm thất bại chiến lược diễn biến hòa bình của chúng. Mặt khác, chúng ta cũng cần đi trước một bước trong công tác vận động đồng bào thực hiện theo đúng chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; thực hiện tốt phương châm "phòng để chống" một cách hữu hiệu, nhằm làm giảm thiểu những tác động xấu đến khối đoàn kết dân tộc và ảnh hưởng đến các mối quan hệ quốc tế khi nước ta ngày càng hội nhập sâu rộng với tất cả các nước trên thế giới. Đặc biệt, thời gian gần đây, các thế lực thù địch đã đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền thông qua các trang mạng xã hội, các hoạt động tài trợ để cổ vũ, kích động, chia rẽ dân tộc, gây mâu thuẫn, hận thù giữa người Kinh và đồng bào dân tộc thiểu số; giữa các dân tộc thiểu số trên cùng một địa bàn; đẩy mạnh các hoạt động kích động tư tưởng dân tộc hẹp hòi, kỳ thị dân tộc, tạo xu hướng ly khai, tự trị, gây rối, bạo loạn, nhen nhóm thành lập nhiều tổ chức phản động gắn với các hoạt động tuyên truyền phát triển đạo trái pháp luật… gây mất ổn định chính trị nhằm chống Đảng, chống chính quyền, tác động tiêu cực đến an ninh, trật tự ở nhiều địa bàn, ở nhiều địa phương.

Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức Hội nghị tiếp xúc lãnh đạo Giáo hội Phật giáo Việt Nam, tháng 10/2022.

Quán triệt những quan điểm tư tưởng chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, thời gian qua, dưới sự lãnh đạo thống nhất của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở, các cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương vùng bị ảnh hưởng đã tích cực lãnh đạo, chỉ đạo các lực lượng trong hệ thống chính trị triển khai có hiệu quả nhiều giải pháp đảm bảo an ninh chính trị, tăng cường phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, đời sống của Nhân dân không ngừng được cải thiện; các hoạt động xâm hại an ninh quốc gia đã kịp thời được phát hiện, ngăn chặn và xử lý… góp phần tạo môi trường ổn định trên địa bàn bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, việc đảm bảo an ninh chính trị ở một số địa phương vùng dân tộc thiểu số vẫn còn nhiều điểm hạn chế, tình hình dân tộc, tôn giáo trên địa bàn còn nhiều diễn biến phức tạp; hệ thống chính trị cơ sở một số nơi chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ… đã tạo điều kiện để các thế lực thù địch tiếp tục lợi dụng hoạt động chống phá, tiềm ẩn nhiều nguy cơ bất ổn ở một số địa phương vùng dân tộc thiểu số. Để khắc phục những tồn tại, hạn chế nhằm ngăn chặn những nguy cơ tiềm ẩn ở những vùng bị ảnh hưởng như sau:

Một là, tăng cường công tác phối hợp tuyên truyền, vận động, tập hợp quần chúng trong hệ thống chính trị các cấp từ Trung ương đến cơ sở. Để giải quyết những vấn đề nêu trên ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong thời gian tới, cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, xây dựng cơ sở của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể làm nòng cốt, tranh thủ những người có uy tín, trưởng dòng họ, chức sắc, tín đồ tiêu biểu để tạo sự ủng hộ rộng rãi đối với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Thực hiện công tác phối hợp đồng bộ trong cả hệ thống chính trị các cấp để vận động, thuyết phục đồng bào hiểu và tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước do Mặt trận và các tổ chức đoàn thể phát động; không dùng các biện pháp cứng nhắc, cưỡng bức thô bạo, theo cách hành chính tạo kẽ hở cho các thế lực thù địch lợi dụng. Tạo điều kiện để đồng bào xây dựng mối quan hệ gắn bó với cộng đồng các dân tộc cùng sinh sống ở khu dân cư, tham gia ngày càng tốt hơn các hoạt động kinh tế, văn hoá, xã hội, góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đổi mới công tác vận động quần chúng theo hướng thiết thực, hiệu quả, gắn với việc phát triển kinh tế, xã hội, thực hiện phong trào xoá đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào; xây dựng môi trường văn hoá - xã hội ở khu dân cư. Việc đổi mới phương thức công tác vận động đồng bào dân tộc thiểu số, cần quán triệt tốt phương châm: chân thành, tôn trọng, tích cực, thận trọng, kiên trì, tế nhị, vững chắc; sử dụng nhiều phương thức phù hợp với đặc thù của từng dân tộc, từng địa phương.

Hai là, thực hiện tốt hơn nữa chính sách ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao mức sống, trình độ dân trí của đồng bào dân tộc với những chương trình, dự án cụ thể, phù hợp với từng vùng, từng tiểu vùng. Thực tế trong những năm qua, các đối tượng tuyên truyền phát triển đạo trái phép ở vùng dân tộc thiểu số đã lợi dụng tình trạng nghèo đói, dân trí thấp của đồng bào để tuyên truyền, lôi kéo. Bởi vậy, cần tăng cường hơn nữa đầu tư phát triển kinh tế - xã hội từng bước nâng cao đời sống vật chất, văn hoá và tinh thần cho đồng bào, làm mất cơ sở nền tảng cho các thế lực thù địch thâm nhập và kích động phá hoại khối đại đoàn kết. Do đó, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở vùng đồng bào thiểu số là cơ sở quan trọng nhằm nâng cao nhận thức chính trị, văn hoá, xã hội cho đồng bào các dân tộc thiểu số, đồng thời xoá bỏ được tư tưởng kỳ thị dân tộc, dân tộc hẹp hòi mà các thế lực thù địch lợi dụng kích động chống phá. Việc tiếp tục đẩy mạnh đầu tư xây dựng hạ tầng cơ sở, giảm nghèo bền vững, phát triển y tế, giáo dục… phải đi cùng với việc quy hoạch, sắp xếp lại các khu dân cư, từng bước tổ chức hợp lý cuộc sống của đồng bào ở các bản, làng, nhất là ở các địa bàn biên giới.

Ba là, chống âm mưu lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo kích động chủ nghĩa ly khai, tư tưởng dân tộc cực đoan, chia rẽ dân tộc, tôn giáo. Xây dựng chiến lược bảo vệ an ninh Tổ quốc, đấu tranh chống âm mưu của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để kích động tư tưởng ly khai, lôi kéo đồng bào, chia rẽ dân tộc. Biện pháp đấu tranh chủ yếu là phải dựa vào quần chúng có đạo và chức sắc tôn giáo, kết hợp vận dụng pháp luật và giáo luật để ngăn ngừa và xử lý các trường hợp sai trái. Thực sự coi công tác vận động quần chúng là cốt lõi giải quyết vấn đề, là nền tảng, điều kiện đảm bảo cho việc củng cố vai trò lãnh đạo, quản lý của Đảng, chính quyền các cấp. Cần khắc phục tình trạng dùng biện pháp hành chính đơn thuần.

Bốn là, tập trung xây dựng và củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số vững mạnh về mọi mặt, làm nòng cốt cho phong trào đấu tranh, ngăn chặn hoạt động truyền đạo vi phạm pháp luật. Đảng và Nhà nước cần có chiến lược đào tạo dài hạn đội ngũ cán bộ cho cơ sở ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đối với tổ chức cơ sở đảng: phải xoá thôn, bản, buôn "trắng" không có đảng viên và tổ chức cơ sở đảng. Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân, nâng cao nhận thức về đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước về vấn đề dân tộc và tôn giáo; Kiên quyết khắc phục tình trạng quan liêu, xa dân của một số cán bộ; Thực hiện tốt công tác qui hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ, và luân chuyển cán bộ; Quan tâm chỉ đạo để có cơ cấu hợp lý cán bộ các dân tộc, các bản trong bộ máy của xã; Phấn đấu các bản, trường học có chi bộ, xã có đảng bộ, khắc phục tình trạng cơ sở không có tổ chức đảng và đảng viên.

Năm là, tín ngưỡng, tôn giáo là nhu cầu tinh thần của một bộ phận Nhân dân là việc riêng của công dân có tín ngưỡng, tôn giáo nhưng có liên quan chặt chẽ với đời sống xã hội. Việc đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, tôn trọng và giải quyết tốt nhu cầu tín ngưỡng, tôn giáo của một bộ phận Nhân dân, hệ thống chính trị các cấp cần phải kịp thời, kiên quyết đấu tranh với các hành vi, vi phạm pháp luật, lợi dụng vấn đề dân tộc, vấn đề tín ngưỡng, tôn giáo gây phương hại đến lợi ích của Tổ quốc, Nhân dân, làm trái chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo, chính sách đại đoàn kết toàn dân tộc của Đảng, Nhà nước trên cơ sở xét xử theo đúng pháp luật với tư cách là công dân, được sự đồng tình ủng hộ của các tổ chức tôn giáo và tín đồ tôn giáo nhằm chống lại sự can thiệp của các thế lực thù địch từ bên ngoài.

Nguyễn Thúy Quỳnh

Tiến sĩ, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam