Công trình vi phạm trật tự xây dựng tại lô đất NV-22 Tổ 49 ngõ 13 đường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai ở thời điểm hiện tại.
Theo Giấy phép xây dựng số 928.10.2014 do UBND quận Hoàng Mai cấp ngày 28/10/2014 cho Handico được phép xây dựng công trình thuộc dự án Khu nhà ở để bán phường Mai Động tại địa điểm Tổ 49 ngõ 13 đường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai. Tổng số công trình 29 căn hộ thấp tầng khung bê tông cốt thép chịu lực, tường xây gạch 110 và 220 sàn mái bê tông cốt thép, bao gồm thửa đất 2A gồm 19 nhà và thửa đất 2B có 10 nhà. Dự án được xây dựng theo thiết của Công ty Cổ phần Tư vấn đầu tư xây dựng phát triển đô thị Hà Nội.
Sau khi chuyển nhượng giữa chủ đầu tư là Handico và người mua bán căn hộ diễn ra, ông Nguyễn Quang Tuấn chủ sở hữu lô đất NV-22 đã tự ý xây dựng, cơi nới mở rộng diện tích phần sân (phía Đông và phía Tây) của căn hộ, đã đổ 6 cột bê tông cốt thép cao 3,6m, ghép cốt pha tầng 1, chưa xây tường gạch, diện tích tầng 1 là 43,2m2; dỡ phần diện tích ban công mái tầng 1, tầng 2, tầng 3 và tầng 4, phá dỡ phần bê tông của căn hộ đã được cấp phép và hồ sơ thiết kế được phê duyệt. Trong khi đó mẫu nhà NV-22 được ông Tuấn mua gốc của chủ đầu tư có diện tích xây dựng 60m2, tổng diện tích sàn xây dựng 245m2.
Quyết định xử phạt hành chính trong lĩnh vực xây dựng của Chủ tịch UBND quận Hoàng Mai Nguyễn Quang Hiếu ký ban hành.
Đối với hành vi sai phạm này của chủ sở hữu, ngày 09/10/2017, UBND phường Mai Động đã tiến hành tổ chức cưỡng chế theo Quyết định cưỡng chế phá dỡ công trình vi phạm trật tự xây dựng đô thị của Chủ tịch UBND quận Hoàng Mai.
Những tưởng pháp luật sẽ được thực thi nghiêm minh sau khi phường Mai Động tổ chức lực lưỡng cưỡng chế phá dỡ công trình sai phạm; tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, chủ sở hữu vẫn ngang nhiên sữa chữa, xây dựng và hoàn thiện nhiều hạng mục công trình không phép, vô tư qua mặt cơ quan chức năng và các cấp chính quyền sở tại.
Có mặt tại hiện trường, PV ghi nhận công trình sai phạm đang được thi công hối hả nằm ngay gần trụ sở UBND phường Mai Động. Có thể dễ dàng nhận thấy, công trình sắp được hoàn công và đưa vào sử dụng. Ở phía dưới nhìn lên, công trình có chiều cao hoàn toàn vượt trội so với các căn hộ khác của dự án. Không chỉ với vẻ ngoài lạc lõng với màu sơn khác biệt, chủ sở hữu còn cho xây dựng phần sân tầng 1 của căn hộ không đúng với thiết kế ban đầu.
Nhiều tốp thợ được huy động ra vào công trình, thế nhưng không hề thấy bóng dáng của các cơ quan chức năng đến kiểm tra, nhắc nhở.
“Với các hạng mục thi công sai phép đang diễn ra có thể ảnh hưởng nghiêm trọng kết cấu cũng như khả năng chịu lực của tòa nhà, ảnh hưởng đến sự an toàn các hộ dân xung quanh” - người dân ở đây bức xúc phản ánh..
“Công trình này thi công đã lâu, nghe nói họ vi phạm xây dựng, phường có đến cưỡng chế, phá dỡ nhưng làm theo kiểu “bắt cóc, bỏ đĩa”, sau đó không thấy gì nữa. Chủ nhà cho thợ thi công lại từ vài tháng nay, họ xây trát, đục, khoan dỡ ầm ĩ cả ngày bụi bặm lắm” - người dân ở đây cho biết.
Văn bản chỉ đạo của quận Hoàng Mai đã chỉ ra những việc cần làm, pháp luật quy định rất rõ ràng và nghiêm minh nhưng không hiểu vì lý do gì mà các cán bộ “mẫn cán” của phường Mai Động “thả cửa” cho công trình tái diễn vi phạm? Dư luận đặt ra nhiều câu hỏi có hay không nhóm lợi ích xung quanh chuyện cố tình bao che cho vi phạm tại công trình lô đất NV-22 và dường như tinh thần thượng tôn pháp luật, kỷ cương, phép nước đã bị “bỏ quên” khi tiến hành xử lý vi phạm trật tự xây dựng tại lô đất NV-22, dự án khu nhà ở để bán, ngõ 13, tổ 49, đường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai, Hà Nội?
Quyết định số 347/QĐ-UBND của UBND phường Mai Động về việc đình chỉ thi công công trình vi phạm trật tự xây dựng đô thị.
Trao đổi với đại diện Đội Thanh tra Xây dựng quận Hoàng Mai về vấn đề này, vị này cho biết: Tháng 10 năm ngoái phường Mai Động đã tổ chức phá dỡ trong khoảng 20 ngày mới xong phần vi phạm trật tự xây dựng của chủ sở hữu căn hộ NV-22 là ông Nguyễn Quang Tuấn. Ông Tuấn đã phải chi trả 25 triệu đồng cho việc phá dỡ.
Tuy nhiên khi được hỏi, tại sao đã đã từng xử lý nghiêm đến nay công trình vẫn được xây dựng trở lại và sắp hoàn thiện, vị này lại giữ im lặng và không trả lời gì thêm.
Có thể thấy rõ, nguyên nhân chính dẫn tới sai phạm nghiêm trọng về trật tự xây dựng là do ý thức chấp hành kỷ cương pháp luật yếu kém của chủ sở hữu nhà ở. Về phía chính quyền, UBND quận Hoàng Mai và UBND phường Mai Động là nơi chịu trách nhiệm chính, trực tiếp về quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn, song trách nhiệm quản lý này đã bị buông lỏng, lơ là tới mức khó hiểu. Dù diễn ra ngay trước mắt nhưng công trình sai phạm không được các cấp chính quyền quan tâm đúng mức và đưa ra các biện pháp xử lý dứt điểm. Sự vi phạm trắng trợn nêu trên đã cho thấy sự “bất lực” của các cơ quan chính quyền sở tại trong vụ việc này!
Liên quan đến vi phạm trật tự xây dựng chúng ta không thiếu chế tài để xử lý, nhưng xuất phát từ tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, sự vô cảm, thờ ơ, đùn đẩy trách nhiệm của chính quyền cấp quận, cấp phường đã khiến chủ đầu tư, chủ sở hữu tỏ ra “nhờn luật”.
Tại Hà Nội, không một kỳ họp Hội đồng nhân dân thành phố chất vấn về vấn đến quản lý trật tự xây dựng trở nên “nguội lạnh”. Trong kỳ họp thứ 4 Hội đồng nhân dân thành phố khóa XV, ông Nguyễn Thế Hùng - Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội cũng khẳng định, hiện nay, các quy định pháp luật liên quan đến xử lý vi phạm trật tự xây dựng đã rất đầy đủ, cụ thể là Luật Xây dựng, Nghị định xử lý vi phạm trật tự xây dựng và thành phố cũng có những quy định rất rõ ràng. Vấn đề là chúng ta thực hiện thế nào.
Công trình vi phạm trật tự xây dựng tại lô đất NV-22 Tổ 49 ngõ 13 đường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai do ông Nguyễn Quang Tuấn làm chủ sở hữu (ảnh chụp đầu tháng 10/2017, thời điểm đã bị đình chỉ xây dựng để xử lý sai phạm).
“Trong quy định cũng thể hiện rất rõ về thẩm quyền và trách nhiệm. Nếu nói rằng, Thành ủy, HĐND, UBND không chỉ đạo quyết liệt thì không đúng. Chỉ thị Thành ủy đã có, chỉ một bài báo đăng thôi, UBND thành phố đã lập tức có chỉ đạo xuống các đơn vị, các địa phương yêu cầu xử lý, chứ không có chuyện là để đấy, thậm chí, chỉ nghe tin nhắn của nhân dân, UBND thành phố đều có chỉ đạo trực tiếp, có trường hợp chuyển lại tin nhắn cho lãnh đạo các địa phương” - ông Nguyễn Thế Hùng nhấn mạnh.
“Trách nhiệm chính quyền địa phương ở đâu, chính quyền cơ sở thế nào, lực lượng thanh tra xây dựng như thế nào thì đều đã được quy định rõ. Tôi nhận thấy rằng, để làm tốt quản lý công tác trật tự xây dựng, thì các Sở: Xây dựng, Quy hoạch - Kiến trúc, Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương… cũng đều phải vào cuộc, tham mưu thành phố. Vấn đề, chất lượng bộ máy quản lý, chất lượng cán bộ trực tiếp quản lý địa bàn, thái độ kiên quyết của bộ phận tham mưu với chính quyền địa phương để xử lý vi phạm. Chắc chắn chất lượng chưa đạt yêu cầu, có nơi không có hiệu lực, hiệu quả trong xử lý. Nhiều chủ đầu tư có hiểu biết pháp luật, được giáo dục tuyên truyền nhưng vẫn cố tình thì cần có giải pháp để xử lý… Để làm được việc này cần phải cương quyết xử lý nghiêm chủ đầu tư, đồng thời xử lý cả các đơn vị quản lý để xảy ra vi phạm. Nếu xảy ra vi phạm nghiêm trọng, có tính liên tục thì chuyển sang cơ quan Thanh tra hoặc cơ quan Công an xử lý các vấn đề về hình sự” - Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thế Hùng chỉ ra những điểm yếu kém trong công tác quản lý trật tự xây dựng của Hà Nội.
Đích thân Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Hoàng Trung Hải đã nhiều lần đăng đàn, thể hiện sự quyết tâm, quyết liệt của Thành phố trong xử lý vi phạm trật xây dựng, văn minh đô thị. Minh chứng rõ ràng nhất làm việc, trong năm 2017, thành phố đã chuyển các vụ việc vi phạm trật tự xây dựng nghiêm trọng trên địa bàn sang Cơ quan Cảnh sát điều tra làm rõ.
Trong lần tiếp xúc cử tri, Bí thư Hà Nội Hoàng Trung Hải cũng thông tin: “HĐND thành phố chất vấn rất căng về vấn đề này. Tới đây, HĐND sẽ giám sát mạnh hơn và lãnh đạo thành phố, cũng như các quận, huyện sẽ xử lý nghiêm hơn vấn đề này”.
Thâm chí trước đó, ngày 26/5/2016, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Chỉ thị số 08-CT/TU về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác đảm bảo trật tự và văn minh đô thị trên địa bàn Thủ đô. Đây là chỉ thị có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh vi phạm trật tự xây dựng đang là thách thức lớn của Hà Nội và đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị trong quản lý lĩnh vực và quản lý địa bàn phải thực hiện.
Vậy, quay lại trở lại vụ việc vi phạm trật tự xây dựng tại NV-22, dự án khu nhà ở để bán, ngõ 13, tổ 49, đường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai, Hà Nội, thì chính quyền địa phương là UBND quận Hoàng Mai, UBND phường Mai Động và cơ quan quản lý chuyên ngành là Đội Thanh tra Xây dựng quận Hoàng Mai đã có những biện pháp gì để xử lý và ngăn chặn vi phạm trật tự xây dựng.
Ngoài ra, để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng, văn minh đô thị cần phải có những giải pháp trọng tâm, cụ thể là:
Một là, quản lý việc xây dựng theo quy hoạch. Tất cả các hành vi vi phạm trật tự xây dựng phải bị đình chỉ ngay và được xử lý kịp thời theo các quy định của pháp luật.
Người có thẩm quyền quản lý hoạt động xây dựng theo phân cấp phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về những công việc quản lý được giao và phải bồi thường thiệt hại do các quyết định không đúng, không kịp thời, trái thẩm quyền gây thiệt hại cho quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân.
Kiên quyết đình chỉ xây dựng, cưỡng chế phá dỡ những công trình xây dựng trái phép, xây dựng sai giấy phép, xây dựng không tuân thủ theo quy hoạch xây dựng.
Hai là, công bố công khai quy hoạch xây dựng, giấy phép xây dựng. UBND các cấp có trách nhiệm phải tổ chức công bố công khai quy hoạch xây dựng, giấy phép xây dựng sau khi đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Quy hoạch xây dựng, giấy phép xây dựng phải được gửi đến tổ trưởng tổ dân phố nơi có công trình thi công, được dán công khai tại các công trình. Qua đó, Ban Công tác Mặt trận khu dân cư và nhân dân có thể theo dõi, giám sát các hoạt động xây dựng, nhằm nâng cao tính minh bạch và khả năng tiếp cận thông tin về quy hoạch của tổ chức, cá nhân có nhu cầu. Đây là vấn đề mà thời gian vừa qua, tại một số địa phương, các cơ quan có thẩm quyền đã không thực hiện nghiêm túc và đầy đủ nhiệm vụ, chức trách của mình.
Ba là, HĐND, MTTQ các cấp đưa nội dung công tác giám sát việc thực hiện quản lý và xử lý vi phạm trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn vào chương trình công tác hằng năm. Khuyến khích MTTQ xây dựng cơ chế để Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp tham gia giám sát công tác quản lý trật tự đô thị trên địa bàn.
Bốn là, thực hiện luân chuyển, có hình thức kỷ luật thích đáng đối với các cán bộ để xảy ra sai phạm về trật tự xây dựng. Trong trường hợp cần thiết, cần công khai hình thức xử lý, kỷ luật cán bộ trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Kiên quyết cưỡng chế, phá dỡ các công trình xây dựng sai phép, không để chủ đầu tư “lách luật” bằng hình thức “phạt cho tồn tại”.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc hàng loạt sai phạm về trật tự xây dựng, chây ỳ giải quyết đơn thư trên địa bàn quận Hoàng Mai trong các bài viết tiếp theo.
Phan Anh Tuấn